
Tetikleyiciler size ne anlatmak istiyor?
Tetikleyicilerin bize ne anlatmak istediklerine başlamadan önce neyin tetikleyici olup neyin olmadığı üzerinde açıkça uzlaşmamız gerekiyor. Bu nedenle ilk olarak farklara göz atalım.
Birisi sizin duygularınızı incittiği zaman tetiklenmezsiniz. Bir tartışmayı kaybedince tetiklenmezsiniz. Değer farklılıkları veya tartışmalar nedeniyle bir arkadaşınızı kaybettiğinizde tetiklenmezsiniz. Kaygılı ve depresif hissettiğinizde tetiklenmezsiniz. Birisinin yaptığı veya söylediği şeye alındığınız zaman tetiklenmezsiniz.
Fakat bunlar size geçmiş travmalarınızı hatırlattıklarında, sizi travma zamanındaki duygu ve düşüncelere birebir geri götürdüğünde tetiklenmiş olursunuz. Geçmiş travmalarla bağı yoksa bir şeyin gerçek bir tetikleyici olduğundan bahsetmek zordur. Yaşadıklarınız belki zorlu hislerle başa çıkmanızı gerektiriyorlardır ancak sizi geçmiş travmalara göndermedikçe bunlara tetikleyici diyemeyiz.
Tetikleyici kelimesi burada kullanıldığı gibi, silahların tetikleyici mekanizmalarına benzer bir şeydir. Tetiği çekersiniz ve mermi fırlar gider. Aynı şekilde duygusal ve psikolojik tetikleyiciler de aniden ortaya çıkarlar ve kişinin bir anda geçmiş travmaları ile bağlantılı duygu ve düşünceleri yaşamalarına sebep olurlar.
Tetikleyiciler belli belirsiz veya çok belirli olabilirler. Örneğin gürültülü bir tartışmanın orta yerinde birisi size doğru yürümeye başlarsa bu açık ve belirgin bir tetikleyici olur. Geçmişte tetiklenecek bir travmanız olmasaydı, tetiklenmeyebilirsiniz ama elbette yine de durumla başa çıkmanıza yardımcı olacak başka duygusal tepkiler verebilirdiniz. Ancak bu bir tetikleyici olduğunda, düşünce ve duygularınızı başka bir kişinin benzer bir davranış yaptığı ve sonucunda fiziksel olarak zarar gördüğünüz bir geçmiş olaya sizi götürür.
Belli belirsiz, gizli tetikleyicilerde ise bir koku veya ses sizi geçmiş travmanıza götürür. Hatta bazı vakalarda beden ilk olarak bu gizli tetikleyicilere tepki verir. Kalbiniz çarpmaya başlar ve hızlı nefes almaya başlarsınız. Bu beden tepkileri duyusal tetikleyicilere verilen tepkilerdir. Ancak bu fiziksel tepkileri yaşayan kişi duyusal tetikleyici ve beden tepkisi arasındaki noktaları o an dolduramaz ve ancak sonradan üzerine düşünecek olursa bunları bulabilir.
Tetikleyicileriniz size ne diyor?
Tetikleyici genellikle sizi şu iki konuda bilgilendirmek içindir.
- Güvende hissetmediğiniz. Bu his sizi geride tutmak, sınır koymak, ilişkiyi sonlandırmak gibi konularda uyarır. Gerçek bir problemi yansıtmayan bir his bile olabilir. Yani bazen güvende olmadığımızı hissedebiliriz ancak aslında bunu gösterecek hiçbir şey de yoktur. Diğer zamanlarda güvende hissetmemek bir uyarı görevi görür.
- Geçmiş travmalarınız üzerinde yeterince psikolojik değerlendirme yapmayı bitirmemişsinizdir. Bu başarısız olduğunuz veya daha iyisini yapmış olmanız gerektiği anlamına gelmez, sadece hala bu konuda işiniz olduğunu gösterir.
Güvende olmama hissi özellikle gerçekten güvende olmadığınız durumlarda bir uyarı işareti olarak çok yardımcı olabilir. Belki güven vermeyen bir ilişki içerisindesinizdir. Belki de iş yerinizin size tehlikeli olacak düzeyde toksik olduğunu fark etmeye başlamışsınızdır. Belki de sadece yolda yürüyorsunuzdur ve bir şey size güvensiz hissettirmiştir. Bu tip tetikleyicilere minnettar olmak gerekir çünkü size geçmiş travmalarınızı hatırlatsalar da bu travmayı tekrar etmemek için ne yapmanız gerektiğini de söylerler.
Güvende olmama hissi, mevcut durum öyle olmasa da, çok yaygın bir tetikleyici olabilir. Belli belirsiz veya çok açık bir şey, hatta kendi düşüncelerinizden birisi bile, size geçmiş travmalarınızı hatırlatabilir ve birden çok kaygılı, hatta panik durumuna geçebilirsiniz ve bu algılanan durumun üstesinden gelmek için ne yapacağınız konusunda fikriniz de yoktur. Bu noktada nefes egzersizleri, meditasyon, topraklama teknikleri gibi uygulamalar özel önlemler olarak devreye girebilirler. Ayrıca güvendiğiniz bir kişiyle veya bir terapistle konuşmanız da sadece sahip olduğunuz bu özel tepki ile başa çıkmanıza yardımcı olmaz, aynı zamanda geçmiş travmalarınız ve onlara verilen tepkileri tanıyıp işlemenize de yardımcı olurlar.
Yukarıda dediğimiz gibi, travmalarınızı geçmişte bırakmak için psikolojik bir işiniz olabilir. Tetikleyiciniz size güvende olmadığınızı da hissettirse, hala yapmanız gereken bir iş olduğunu da hissettirse, onun yapmaya çalıştığı şey yardımcı olmaktır. Sizi korkutmak, hasta hissettirmek için ortaya çıkmazlar, kendinize yardımcı olmanız için çaba gösterirler.
Kaynak: psychologytoday
İlginizi çekebilir: Tetikleyiciler ve parıltılar: Geçmişin izleri şimdiki anımızı nasıl etkiliyor?