Zihninizi yeniden başlatmak için gündüz düşleri

Suçlu hissediyorsunuz. Yorgunsunuz ancak öğlen biraz kestirdiğiniz için şimdi kendinizi suçlu hissediyorsunuz. Buna rağmen bazen yapmak zorunda kalıyorsunuz. Mola vermek bir lüks değil, yeni sinir ağları oluşturmak için bir gerekliliktir. Beyin verilen molalarda gelişir ve bu aralarda gelişim, yeniden kurulum ve direnç için güç kazanır. Üretkenliğin önem kazandığı dünyamızda sakinliğin gücünü genelde görmezden geliyoruz.

Ancak nörobilim bizlere şunları söylüyor: Beyninizi değiştirmek istiyorsanız, dinlenmeye vakit ayırmanız gerekiyor. Yeni nöral yolların yerleşmek için vakte ihtiyaçları vardır.

Beynin tekrar organize olma ve adapte olma yeteneği olarak tanımlanan nöroplastisite, niyetli bir şekilde dinlenmeyi gerektirir. Bu olmazsa, zihin hayatta kalma modunda takılır kalır ve yeni bilgiler öğrenemez, yaratıcı öngörülere erişemez. Ertelemeyi bir düşünün: Onu tembellik olarak görme eğilimimiz yüksektir ancak bu aslında beynin fazla yüklendiğinin bir işaretidir. Enerjiniz tükendiğinde beyniniz öncelik veremez, odaklanamaz ve yüksek performans gösteremez hale gelir. Bu ahlaki bir başarısızlık değildir, biyolojiktir.

Peki bu süreci nasıl değiştirebiliriz? İlk olarak işlerden kaçınmanın bir kusur değil, ipucu olduğuna dikkat etmek gerekiyor. Bu beyninizin şunu söyleme şeklidir: “Yeniden başlatılmaya ihtiyacım var!” Bu yeniden başlama sürecinde ise kaliteli bir uyku, düzenli hareket, sağlıklı yeme ve gelişiminizi destekleyen sosyal çevreler gereklidir. Örneğin, spor yapmaktan kaçınıyorsanız bu sadece iradesizlikten kaynaklanmaz. Hareketi keyifli hale getiren destekleyici bir gruba sahip değilsiniz demektir. Araştırmalara göre insanlar etkinlik topluluklarına girdiklerinde o alışkanlığa devam etme ihtimalleri daha yüksek oluyor ve bu da uzun vadeli sağlığı iyileştiriyor.

Bir arkadaşım bir projeyi bitiremediği için suçlu hissediyordu. Ancak kendini zorlamak yerine dışarıda 10 dakika kadar yürümeye çıktı. Taze hava, doğanın sesi, hafif bir hareket, beynini tekrar kalibre etti. Geri döndüğünde işini bitirecek hale gelmişti.

Başka bir grupta ise bireyler tükenmiş, izole, sağlık için alışkanlıklarını devam ettiremez haldelerdi. Kişilerin rapor verebilecekleri küçük bir kontrol grubu kurduk. Zaman içerisinde momentum kazandılar, yürümek gibi küçük kazanımları bile kutlar oldular. Bu ortak amaç hissi onların konuya yeni bir çerçeveden bakmalarını sağladı: Olay tembel olmak değildi, destek, ritim ve topluluk ihtiyacına dairdi.

Yeniden şekillendirmek veya devre dışı kalmak

Nöroplastisite beyninize dinlenme, düşünme ve yeniden şekillenme fırsatı verdiğinizde gerçek gücünü gösterir. Düşüncelerinizi durdurmak, bedeninizi esnetmek ve derin nefes almak gibi verdiğiniz küçük molalar dikkat dağıtıcı değillerdir, bunlar rezilyansın tohumlarıdırlar.

Örneğin uyku öğrenmeyi pekiştirmek ve nöral atıkları temizlemek için temeldir. Uyku olmazsa önemli işlerinizi geciktirme ihtimaliniz daha fazla olur. Özellikle de dış mekanlardaki hareketlilik yönetici işlevleri iyileştirir ve zihinsel yorgunluğu atmayı sağlar. Parkta küçük bir yürüyüş bile ruh hali ve odaklanmanıza yardımcı olur. Fakat yemekleri de unutmayalım: sağlıklı gıdalar olmazsa enerji çökmeleri, ruh hali dalgalanmaları ve kötü karar verme gibi pek çok problemle karşılaşırsınız.

Bunun bir de duygusal bir katmanı vardır: Suçluluk duymaktan bir mermiden kaçar gibi kaçın. Bu duygu enerjinizi yok eder ve negatif örüntüleri güçlendirir. Bunun yerine onu yeniden tanımlayın: “Ertelemiyorum, yeniden kalibre ediyorum.” Beyniniz bir makine değildir, yaşayan, adaptif bir sistemdir. Ona ihtiyacı olanı verin: dinlenme, sosyal bağlar ve doğru yakıt.

Daha önce bahsettiğimiz gibi özellikle dışarıda geçirilen zaman çok güçlüdür. Kendinizi işe kaptırmak çok kolaydır ancak dışarıya adım attığınızda kısa bir süre bile olsa beyniniz varsayılan moda geçiş yapar ve böylece yeni öngörüler kazanabilir ve problemleri yaratıcı şekilde çözebilirsiniz. Bu keyfi değildir, temeldir.

Küçük, büyüktür

Yürümek, kestirmek, gündüz düşleri kurmak gibi küçük ve niyetli adımlar nöroplastisite için gerekli şartları oluşturabilirler. Olay daha fazlasını yapmak değildir, önemli olanı enerji ve açıklık ile yapmaktır.

Unutmayın: Erteleme genelde deponuzun boş olduğuna işaret eder. Temel nokta sadece zamanınızı değil, enerjinizi de yönetebilmektir. Enerjinizin nereye aktığı konusunda dikkatli olacaksanız, kaçındığınız pek çok şeyin zaten acil olmadığını fark edeceksiniz.

Bu nedenle bir ara verin. Yürüyün. Bir kursa katılın. Dışarı çıkın. İyi yiyin. Beyniniz ve gelecekteki siz, size teşekkür edecek. Ara vermek lüks değildir, yeni nöral yollar oluşturmak için bir gerekliliktir.

Kaynak: psychologytoday

İlginizi çekebilir: Mola vermenin fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal ve profesyonel etkileri