
Oksitosin sosyal davranışları motivasyona bağlı olarak etkiliyor
Yeni bir çalışma, oksitosinin sosyal davranışını geliştirme kapasitesinin büyük ölçüde motivasyona bağlı olduğunu ortaya koyuyor. Bu çalışma, oksitosin tedavilerinin insanlarda neden karmaşık sonuçlar verdiğini açıklar nitelikte. Aynı zamanda, bu çalışma referans alınarak daha kişiselleştirilmiş terapötik yaklaşımlara olan ihtiyacın altını çizmek de mümkün. Bu yazımızda, bahsi geçen çalışmanın tüm detaylarını sizler için kaleme aldık.
Oksitosin nedir?
Oksitosin üzerine yürütülen araştırmaya geçmeden önce, oksitosinin ne olduğunu tanımlamak istiyoruz. Aşk hormonu ve bağlılık hormonu olarak da bilinen oksitosin, doğumdan emzirmeye, cinsellikten sosyal bağlanmaya kadar pek çok fizyolojik ve psikolojik olayda rol oynuyor.
Bu hormon, doğumun başlayabilmesi için rahim kasılmalarını destekliyor. Ayrıca, memedeki süt kanallarından süt çıkışının gerçekleşmesi de bu hormona bağlı. Erkeklerde ise bu hormonun ejakülasyonu sağladığı belirtiliyor.
Sarılma ve masaj gibi fiziksel temaslar, vücuttaki oksitosin miktarını artırmaya yardımcı oluyor. Aynı zamanda, romantik ilişkilerdeki duygusal ve fiziksel yakınlıklar da bu hormonun salgılanmasını destekliyor.
Oksitosin eksikliği, duygusal ve sosyal ilişkilerde sorunların yaşanmasına yol açabiliyor. Buna ek olarak, bu hormonun eksikliğini çeken bireyler bağlanma güçlüğü, anksiyete ve depresyon gibi durumları geliştirebiliyor. Doğum esnasında potansiyel zorluklar, emzirme güçlükleri ve cinsel işlevlerde sorunlar da oksitosin eksikliğine bağlanıyor. Bu nedenle, oksitosin salınımını artırmanın öneminin fark edilmesi büyük bir önem taşıyor.
The Journal of Neuroscience’ta yayınlanan araştırma neyi kanıtlıyor?
Geçen ay The Journal of Neuroscience’ta yayınlanmış olan ‘’Oxytocin in the Amygdala Sustains Prosocial Behavior via State-Dependent Amygdala–Prefrontal Modulation’’ isimli araştırma, bu hormonun sosyal davranışları şekillendirmek için beyin aktivitesini nasıl etkilediğine odaklanıyor. Bu araştırma, hormonun etkilerinin değişkenliğini araştırmak için rhesus maymunları üzerinde yürütüldü.
Araştırmacılar, bazoleteral amigdala (BLA) ve ön sigulat korteks (ACC) isimli ödülleri işleyen ve sosyal karar verme sırasında bilgiyi bütünleştiren beyin bölgelerine odaklandılar. Oksitosin doğrudan BLA’ya verildiği zaman duruma bağlı etkiler ortaya çıktı:
- Hormona maruz kalmadan önce sosyal açıdan motive olan maymunlarda hormon sosyal fayda sağlayan kararları ve sosyal görev davranışını daha uzun bir süre boyunca sürdürdü.
- Motivasyonu az olan maymunlarda ise benzer etkiye rastlanmadı.
Beyin aktivitesi, hormonun BLA ve ACC üzerindeki etkisinin maymunlar yalnızca motiveyken pozitif olduğunu destekledi. BLA ve ACC’deki aktivite, uzun süreli sosyal durumlarda daha koordineliydi. Bu durum da hormonun sosyal davranışı sürdürme yolunda iletişimi stabilize edebileceğini düşündürtüyor.
Çalışmada yer alan araştırmacılardan birisi olan Steve Chang, daha dikkatli olunması gerektiğini ve her birey için standart bir yaklaşımın uygun olmadığını vurguluyor. Chang, bireylerin kendi içlerinde bile oksitosinin etkinliğinde farklılık olduğunu söylüyor. Bu nedenle, kişiselleştirilmiş tedaviler ön plana çıkıyor.
Oksitosin araştırmasından çıkarılabilecekler nelerdir?
Araştırmaya göre, amigdaladaki oksitosin prososyal davranışları sürdürüyor. Prososyal davranışlar, olumlu sosyal davranışlar ve başkalarına yarar sağlama niyeti olarak tanımlanıyor. Bu davranışlar arasında bağış yapmak, yardım etmek, iş birliği yapmak, paylaşmak ve gönüllülük gibi davranışlar bulunuyor.
BLA sosyal belirginliği ve değeri işleyerek ve ACC de karar vermeye rehberlik etmek için sosyal bilgiyi bütünleştirerek prososyal davranışları destekliyor. Bu davranışlar, karmaşık sosyal ilişkilerin devam ettirilebilmesi için fazlasıyla kritik.
Sosyallik için kilit bir hormon olan oksitosin, hem prososyal davranışları hem de bahsi geçen beyin bölgelerindeki nöral aktiviteyi etkileyebiliyor. Tabii, bu hormonun mekanizmasıyla ilgili hala belirsizlikler bulunuyor.
Sonuç olarak, oksitosin bir sihirli değnek gibi her bireyde aynı etkiyi yaratmıyor; bu hormonun sosyal davranışları iyileştirmesi için doğru zaman ve durumda kullanılması gerekiyor. Bu durumu spor salonuna gitmek gibi düşünebilirsiniz. Eğer egzersiz yapmaya hevesliyseniz bir spor eğitmeniyle antrenmanlarınızı ileriye taşıyabilirsiniz. Aksi takdirde, motivasyonunuz bulunmuyorsa spor eğitmeniyle çalışmanın veya başka bir uygulamanın işe yaramayacağını söyleyebiliriz.
Oksitosinin bir tetikleyici veya güçlendirici gibi çalıştığını fark ederek bu hormonun temel motor olmadığını kabullenmelisiniz. Vücudunuzdaki oksitosini çalıştırmak için içsel motivasyonu önceliklendirmelisiniz.
İlginizi çekebilir: Hayat yolculuğunda motivasyonunuzu geri getirecek 8 öneri