Ay’da insan köyü kuruluyor! Üstelik yakın zamanda

NASA Başkanı Sean Duffy, Amerika Birleşik Devletleri’nin uzay stratejisi planlandığı şekilde ilerlerse önümüzdeki on yıl içinde Ay yüzeyinde bir köy kurulacağını açıkladı. Duffy, bu açıklamayı Avustralya’nın Sidney kentinde düzenlenen Uluslararası Havacılık Kongresi (IAC) 2025’te yaptı. Etkinlikte ABD, Çin, Japonya, Hindistan, Avrupa ve Kanada uzay ajanslarının yöneticileri aynı sahnede yer aldı. Rusya’nın bu listeye dahil olmaması dikkat çekti.

2035’te Ay köyü geliyor!

Duffy, ABD’nin uzaydaki yaklaşımını barışçıl olarak tanımladı ve “Biz insanların topraklarını alma işinde olmadık” ifadesini kullandı. NASA’nın önümüzdeki 10 yıl için hedeflerini anlatan Duffy, bu süre zarfında Ay’da kalıcı insan yaşamının sağlanacağını belirtti. “Sadece bir ileri karakol değil, bir köy olacak” diyen Duffy, bu köyün nükleer enerjiyle çalışacağını açıkladı. Zaten NASA kısa süre önce Ay yüzeyinde kullanılmak üzere bir nükleer reaktör geliştirilmesi için özel sektörle iş birliği çağrısı yapmıştı.

Duffy ayrıca, önümüzdeki on yıl içinde Mars görevlerinde önemli ilerlemeler kaydedileceğini ve insanlı Mars inişinin eşiğine gelineceğini söyledi. Bu yılki IAC’ın teması “Sürdürülebilir Uzay: Dirençli Dünya” olarak belirlendi. Duffy, NASA’nın bu temaya kendi bakış açısını insan yaşamını uzayda sürdürebilme hedefi üzerinden sundu. NASA’nın, ABD hükümet kurumları arasında keşif görevini üstlenen tek kurum olduğuna dikkat çekti. Dünya üzerindeki istikrar ve çevresel konuların diğer kurumların sorumluluğunda olduğunu belirtti.

Etkinlikte yer alan diğer uzay ajansı yöneticileri sürdürülebilirlik konusuna farklı açılardan yaklaştı. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Genel Direktörü Josef Aschbacher, ajansın Dünya gözlem uydularından elde ettiği verileri ücretsiz paylaşarak gezegenin iyiliği için çalıştıklarını söyledi. Hindistan Uzay Araştırma Örgütü (ISRO) Başkanı V. Narayanan, ajansın uzaydaki en önemli hedefinin gıda ve su kaynaklarını güvence altına almak olduğunu ifade etti.

Kanada Uzay Ajansı Başkanı Lisa Campbell, geçmişte Dünya gözlem uydularından elde edilen verileri özel sektörden satın almak zorunda olduklarını ancak artık bu verilerin talep gördüğünü belirtti ve uzaydan biyolojik çeşitlilik çalışmalarına 5 milyon Kanada doları bütçe ayırdıklarını açıkladı. Japon Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) Başkanı Dr. Hiroshi Yamakawa, ülkesinin yakın zamanda üçüncü sera gazı gözlem uydusunu fırlattığını hatırlattı.

Çin Ulusal Uzay Ajansı Başkan Yardımcısı Zhigang Bian, ülkesinin bugüne kadar 500 Dünya gözlem uydusu fırlattığını açıkladı. Ayrıca Çin’in BRICS üyesi ülkelerle birlikte yürüttüğü uydu takımyıldızı programına katıldığını söyledi. BRICS ittifakının son dönemde genişleyerek Mısır, Etiyopya, Endonezya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsaması, Çin’in uzay alanında da kendi blok yapısını güçlendirdiği yorumunu beraberinde getirdi.

Zhigang, Çin’in uzay trafiğini düzenlemek, yörüngedeki enkazı takip etmek ve çarpışma risklerine karşı uyarı sistemleri geliştirmek için yeni önlemler üzerinde çalıştığını açıkladı. Çin’in aktif uzay enkazı temizleme teknolojileri üzerinde araştırmalar yürüttüğünü de belirtti.

JAXA Başkanı Dr. Yamakawa, özel sektör şirketi Astroscale’in yaklaşık üç yıl içinde bir uydunun yörüngeden indirilmesini başarmaya yakın olduğunu ancak bu tür girişimlerin uzay enkazı sorununu tamamen çözemeyeceğini söyledi. “Bu sorunla yüzleşmek zorundayız. Çözüm için yeterli zaman yok” dedi. Yamakawa ayrıca uzay keşiflerinde uluslararası iş birliğinin sürdürülebilirlik için önemli olduğunu vurguladı ve Japonya ile Hindistan’ın ortak yürüteceği LUPEX Ay keşif misyonuna değindi.

ISRO Başkanı Narayanan, LUPEX görevinin Hindistan’ın önceki Chandrayaan görevlerine kıyasla çok daha büyük ölçekli olacağını açıkladı. Görev kapsamında 6.800 kg ağırlığında bir iniş aracı ve 300 kg’lık bir gezici araç gönderilecek. Chandrayaan-3 görevi 2023’te 600 kg’lık bir iniş aracı ve 25 kg’lık bir gezici taşıyordu. Bu görev, Ay’ın kutup bölgelerinde yapılacak yeni keşiflerin önünü açacak.