Bir tartışma sırasında narsistlerin sizi manipüle etmek için kullandığı sözler

Fikir ayrılıkları, tartışmalar, şüphesiz ki hayatın olağan akışında olmazsa olmaz detaylar. İlişkilerde, iş ortamında ya da arkadaşlıklarda anlaşmazlıkları ortaya çıkması çok olası. Ancak bu tartışmaların bazıları sizi normalin çok ötesinde yıpratıyorsa, kendinizi sürekli suçlu, yetersiz ya da kafası karışmış hissediyorsanız… Karşınızdaki kişi bir narsist olabilir.

Narsist bireylerle tartışmak sıradan bir fikir çatışmasından çok daha karmaşık olabilir. Çünkü bu kişiler genellikle tartışmayı çözüm üretmek için değil, sizi bastırmak ve kontrol etmek için kullanırlar. Duygularınızı küçümseyebilir, sizi suçlayabilir, hatta ve hatta gerçekliği çarpıtarak sizi kendi akıl sağlığınızdan şüphe ettirebilirler.

Ruh sağlığı uzmanlarına göre, narsist kişiler kendilerini sürekli haklı gören, empati kuramayan, eleştiriye tahammülsüz ve başkalarını sömürmeye eğilimli bireylerdir. Tartışmalarda ise bu özelliklerini belirli kalıplar üzerinden sergilerler. İşte bu tip narsist bireylerin çatışma anlarında sıkça başvurduğu ifadeler:

“Abartıyorsun”

Bu ifade, narsistlerin en sık başvurduğu duygusal geçersizleştirme yöntemlerinden biridir. Sizi aşırı tepki veriyormuşsunuz gibi göstererek, hissettiklerinizi küçümserler. Bu cümleyi duyduğunuzda bir anda kendinizi sorgulamaya başlayabilirsiniz: “Gerçekten abartıyor muyum? Belki de büyüttüğüm kadar bir şey değildi…”

Bu ifadenin altındaki amaç, sizi duygularınızdan uzaklaştırmak ve konunun kontrolünü ellerine almak. Bu taktik, özellikle tartışmanın ortasında moralinizi bozarak geri adım atmanıza ve onların lehine bir durum oluşmasına neden olabilir. Uzun vadede ise öz güveninizi sarsarak sizi sessiz kalmaya zorlayabilir.

“Asıl kızgın/sinirli olan sensin”

Bu tür cümleler, narsistlerin “yansıtma” (projection) adı verilen psikolojik savunma mekanizmasına başvurduğunu gösterir. Kendi öfke, kırgınlık ya da suçluluk duygularını kabul etmek yerine, bunları sizin üzerinize yansıtırlar. Bu şekilde, hem kendilerini temize çıkarır hem de tartışmanın sorumluluğunu size yüklerler.

Diyelim ki size bağırıyorlar, küçümseyici bir tonda konuşuyorlar ve siz artık dayanamayıp tepki veriyorsunuz. Tam o anda, “Sinirli olan sensin, benimle böyle konuşma!” dediklerinde, bir anda suçlu taraf haline gelirsiniz. Bu da ne yazık ki yine kontrolü onlara verir.

“Bana saldırdığına inanamıyorum, hep ben suçlanıyorum”

Bu klasik “kurban rolü”dür. Narsist bireyler, kendilerini sürekli haksızlığa uğramış gibi göstererek karşı tarafın vicdanına oynarlar. Bunu yaparak hem empati toplamaya çalışırlar hem de kendi hatalarını görünmez kılarlar.

Bu tür kişiler, en küçük eleştiride bile kendilerini “hep haksızlığa uğrayan kişi” olarak tanımlarlar. “Ben zaten bu ev için her şeyi yapıyorum, ama bir kez daha beni suçluyorsun.” gibi ifadelerle sizi susturmaya çalışırlar. Amacı, hatayı kabul etmek değil; konuyu kendi mağduriyetine çevirmektir. Bu da tartışmayı kişisel bir hesaplaşmaya dönüştürerek çözümsüz hale getirir.

“Eğer beni sevseydin, bunu yapardın”

Bu ifade aslında açık bir duygusal şantajdır. Narsist bireyler, sevgiyi bir pazarlık aracı gibi kullanırlar. “Seviyorsan fedakarlık yapmalısın.” diyerek, sizi kendinizden ödün vermeye zorlarlar.

Bu cümle çoğu zaman şu şekilde gelebilir: “Eğer beni gerçekten sevseydin, bu konuyu büyütmezdin.”, “Benim için bunu yapman gerekirdi.” veya daha tehditkar bir şekilde “Eğer bunu yapmazsan kendime zarar veririm.” Bu noktada tartışma artık bir haklılık-yanlışlık meselesi olmaktan çıkar; sizin insani değerlerinizi test eden bir savaşa dönüşür.

“Üzgün olduğumu / kötü hissettiğimi anlaman gerekirdi”

Narsistler genellikle duygularını açıkça ifade etmek yerine, karşı tarafın onları ‘okumasını’ bekler. Bu da ilişkide sürekli tetikte olmanıza ve “yumurta kabuğu üzerinde yürüyormuş” gibi hissetmenize neden olur.

“Senin anlaman gerekirdi.”, “Senin sezmen gerekiyordu.” gibi cümlelerle, karşı tarafı suçlu hissettirir ve sorumluluğu yine karşıya yüklerler. Bu, sağlıklı bir iletişim değil, duygusal manipülasyondur.

“Öyleydi, böyleydi, şöyleydi, öyle yaptım, böyle yaptın…”

Kısaca, laf salatası! Narsist kişiler tartışmayı uzatmak, kafa karıştırmak ve sizi yormak amacıyla mantık dışı cümleler kurabilirler. “Ben her şeyi bu aile için yapıyorum, sen hiçbir şey yapmıyorsun, ben eğitimime odaklandım, gelecek için planlar yapıyorum…” gibi cümlelerle tartışmayı amacından saptırırlar. Böylece siz, neden tartıştığınızı bile unutursunuz.

Sağlıklı tartışmalar, sonunda bir uzlaşma ile sonuçlanabilir. Ancak narsist kişiler için uzlaşma diye bir şey yoktur. Çünkü tartışmanın amacı çözüm bulmak değil, kontrolü ele geçirmek ve kendi isteklerinin karşılanmasını sağlamaktır.

Sonuç: Kendinizi suçlamayın, önlem alın

Narsist bireylerle yaşanan tartışmalar sizi yalnızca o an yıpratmaz; uzun vadede özgüveninizi zedeler, duygusal sağlığınızı bozar ve hatta benlik algınızı bile sarsabilir. Bu tür manipülatif davranışlarla başa çıkabilmenin en önemli yolu, farkındalık ve sınır koymaktır.

Eğer bu tür davranışlarla sık sık karşılaşıyorsanız:

• Bir uzmandan destek alın. Terapistler, yaşadığınız durumun sizinle değil, karşınızdaki kişiyle ilgili olduğunu görmenizi sağlar.
• Duygusal sınırlar koyun. Her ilişki sürdürülmek zorunda değildir; özellikle de size zarar veriyorsa.
• Güçlü bir destek ağı oluşturun. Aile, arkadaş, topluluk grupları… Kendinizi yalnız hissetmemeniz çok önemlidir.
• Ve en önemlisi: Gerekirse uzaklaşın. Her zaman mümkün olmasa da, kendinizi korumak için toksik bir ilişkiden uzaklaşmak cesaret gerektirir ama en sağlıklı adımdır.

Kaynak: huffpost

İlginizi çekebilir: Narsist insanlarla baş etmenin yolları ve narsisist kişiliklerle yaşama rehberi