Domain Squatting Nedir? Alan Adınızı Cybersquatting’ten Nasıl Korursunuz?

İnsanların güçlü bir çevrimiçi web sitesi varlığı oluşturmak için çok fazla emek harcasa da, domain squatting web sitesi sahipleri için her zaman önemli bir endişe kaynağı olmuştur. 

Peki nedir bu domain squatting diyorsanız, bugünkü yazımızda, size domain squatting ile ilgili tüm detayları anlatacağız.

Haydi başlayalım!

Domain Squatting Nedir?

Genellikle cybersquatting olarak bilinen domain squatting, başkasına ait ticari bir markadan kâr elde etmek için bir alan adının kaydedilmesini veya kullanılmasını içerir.

Bu kişiler genellikle popüler markalara, şirket adlarına ve ticari markalara benzer alan adları kaydederek bunları gerçek sahiplerine daha yüksek bir fiyata satmayı umar. 

Örneğin, trafiğini yanlış yönlendirmek için tanınmış bir markanın URL’sinin yanlış yazılmış bir versiyonunu kaydedebilir.

Domain Squatting ve Domain Yatırımcılığı Arasındaki Fark Nedir?

Domain squatting ve domain yatırımcılığı, alan adı ticareti ile ilgili iki uygulamadır, ancak temel fark satın alma işleminin arkasındaki niyettir.

Domain yatırımcılığı, bir iş amacıyla ya da ileriki dönemlerde değer kazanılacağı düşünülen alan adlarının kaydedilmesi ve satılmasına ilişkin yasal uygulamadır. Buna karşılık domain squatting yüksek talep gören alan adlarını başkalarının satın almasını engellemek, daha yüksek kârlar elde etmek ya da ticari itibarı zedelemek için yeniden satmak gibi kötü niyetle kaydedilmesi sürecidir.

Domain Squatting’in Etkileri

Domain squatting, marka sahiplerini ve tüketicileri aşağıdaki şekillerde önemli ölçüde etkileyebilir:

1. Marka imajı ve itibarı

Domain squatting yapan kişiler, markanıza benzer isimleri kaydettirebileceğinden ve marka imajını negatif yönde etkilemek için yetkisiz faaliyetler gerçekleştirebileceğinden, bir markanın kimliğini ve itibarını zedeleyebilir.

2. Marka büyümesi

Domain squatting yapan kişiler, benzer bir isimle karışıklık yaratarak ve trafiği uzaklaştırarak bir markanın varlığını engelleyebilir. Bu da trafik ve satışların azalmasına neden olarak markanın büyümesini engelleyebilir.

3. Finansal kayıplar

Domain squatting yapan kişiler, saygın markalardan alan adı karşılığında daha yüksek para talep edebilir veya itibarlarını zedeleyerek maddi kayıplara yol açabilir. Ayrıca, yasal işlem başlatırsanız, bu da zaman alıcı ve maliyetli olabilir.

4. Tüketici üzerindeki etkisi

Bu kişiler tüketicileri de hedef alabilir. Meşru bir web sitesi gibi davranarak tüketicileri kandırabilir ve hassas bilgiler talep edebilir, onları ödeme yapmaya teşvik edebilir, bu da tüketicilerin kimliklerini riske atabilir veya mali kayıplara neden olabilir.

Domain Squatting Türleri

Aşağıdaki listede en yaygın domain squatting türlerini bulabilirsiniz:

1. Kimlik hırsızlığı

Kimlik hırsızlığı, mevcut bir markanın kimliğini engellemek ve bundan kar elde etmek için yapılan ilk cybersquatting türüdür. Bu durumda, domain squatting yapan kişiler süresi dolmak üzere olan alan adlarını arar ve mevcut sahibinin yenilemesini önlemek için bunları kaydeder. Daha sonra, markalarının adını geri almaya istekli olan sahiplerinden daha yüksek ödeme isterler.

2. Typosquatting

Typosquatting, domain squatting yapan kişilerin kullanıcıları kandırmak ve kötü niyetli hedeflerine ulaşmak için popüler alan adlarına benzer yanlış yazılmış alan adlarını kasıtlı olarak kaydettirdiği bir başka yaygın cybersquatting türüdür.

Bu durumda, domain squatting yapan kişiler, kullanıcıları farklı veya hileli bir web sitesine yönlendirmek ve kâr elde etmek için genellikle harfleri silerek, ekleyerek ya da harf sırasını değiştirerek orijinal bir alan adının yazımını değiştirir. 

Faceboook.com, youtube.com ve amozon.com typosquatting’in bazı örnekleridir.

3. Level Squatting

Level squatting, Facebook.payment.com veya Instagram.verification.com gibi saygın markaların alan adına belirli bir anahtar kelime ekleyerek kullanıcıları bunun meşru bir web sitesi olduğuna ikna etmek ve kötü amaçlı web sitelerine trafik çekmek için kullanılan bir cybersquatting türüdür.

4. Ters Squatting

Ters squatting, domain squatting yapan kişinin popüler alan adının mülkiyetini elde etmek için mevcut alan adı sahibini domain squatting’den sorumlu tutmaya çalıştığı bir uygulamadır.

5. TDL Squatting

TDL squatting, mevcut bir alan adını aynı isimle ancak farklı bir alan adı uzantısıyla kaydetme uygulamasıdır. Mesela, abc.com’u abc.co veya example.net şeklinde kaydetmek bu uygulama örnek verilebilir.

Domain Squatting Önleme Adımları

Domain squatting’i önlemek için kullanabileceğiniz etkili ipuçlarına aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz:

1. Markanız için düşündüğünüz domaini hemen kaydedin

Bir web sitesi oluşturmayı planlıyorsanız, ilk adım işinizle ilgili alan adına karar vermek ve bu domaini mümkün olan en kısa sürede kaydettirmektir. Bu, herhangi birinin onu sizden önde kayıt etmesini engellemenize yardımcı olacaktır.

Alan adı kayıt süreci oldukça basittir. Hosting.com.tr gibi saygın bir alan adı sağlayıcısı bulmanız, alan adının kullanılabilirliğini kontrol etmeniz ve kaydettirmeniz gerekir.

2. Alan adınızı birden fazla uzantıda kaydedin

Farklı uzantılara sahip benzer alan adları farklı alan adları olarak kabul edilir. Örneğin, abc.com ve abc.net farklı alan adları olarak kabul edilir ve farklı kişiler tarafından kaydedilebilir. Bu nedenle, domain squatting yapan kişiler kötü niyetlerini yerine getirmek için farklı uzantılara sahip saygın markaların alan adlarını kaydedebilir.

Bu nedenle, işletmeniz için bir alan adı satın alırken, .com, .co, .biz, .info, .net vb. farklı uzantıları da kaydettiğinizden emin olun.

3. Alan adınızın yaygın yanlış yazılmış versiyonlarını kaydedin

Domain squatting yapan kişilerin sizinkine benzer alan adları kaydetmesini engellemek için işletme adınızın alternatif yazım biçimlerini veya alan adlarınızın yaygın yanlış yazılmış versiyonlarını da kaydedebilirsiniz.

4. Otomatik alan adı yenilemeyi etkinleştirin

Alan adınızın mülkiyetini korumak için alan adınızı zamanında yenilemeniz çok önemlidir. Bunu yapmazsanız, domain squatting yapan kişiler veya diğer kişiler onu kaydedebilir ve kontrolü ele geçirebilir.

Domain squatting yapan kişiler saygın alan adlarını takip eder ve bunlar üzerinde kontrol elde etme fırsatı arar. Bu nedenle, otomatik alan adı yenilemeyi etkinleştirmek domain squatting yapan kişilerin bunu yapmasını önleyebilir ve alan adınızı korumanıza olanak tanır.

5. Ticari marka kaydı yaptırın

Alan adınız için ticari marka kaydı yapın. Ticari marka, sahibine ticari amaçlar için kullanmak üzere haklar sağlar. Eğer domain squatting yapan kişi veya başka bir kişi sizinkine benzer veya kafa karıştırıcı derecede benzer bir alan adı satın alırsa, onlara karşı yasal işlem başlatabilirsiniz. Bu, alan adınızın yetkisiz kullanımını önler.

6. Alan adı gizlilik koruması edinin

Alan adı gizlilik koruması, alan adı sahibinin kişisel bilgilerininin WHOIS veri tabanında gizleyen bir hizmettir. Bu hizmeti kullanırsanız, kişisel bilgileriniz güven altında olur. Bu sayede domain squatting yapan kişiler size manipüle edilmiş e-postalar gönderemez veya hesabınızı hackleyemez.

Domain Squatting Kurbanı Olursanız Ne Yapmalısınız?

Domain squatting yapan kişilerin hedefi olduğunuzu keşfederseniz, telif hakkı veya ticari marka tescil ettirdiyseniz alan adınızı geri alabilirsiniz.

İlk olarak, domain squatting yapan kişi ile pazarlık yapabilir ve geri adım atmaya veya alan adını uygun bir fiyata satmaya hazır olup olmadığını belirleyebilirsiniz. Daha yüksek bir fiyat talep ederlerse, aşağıdaki yolu kullanabilirsiniz.

Uniform Domain Name Dispute Resolution Policy (UDRP) kapsamında şikayette bulunabilirsiniz. Bu, ticari marka sahiplerinin alan adlarını geri almalarını sağlar.

Son olarak, her iki yöntem de size yardımcı olmazsa, alan adınızı geri almak için yasal işlem başlatabilirsiniz. Süreç zaman alıcı ve maliyetli olabilir, bu nedenle bu yönteme geçmeden önce diğer yöntemleri denemeyi düşünebilirsiniz.

En Çok Sorulan Sorular

1. Bir alan adının kime ait olduğunu nasıl öğrenebilirim?

Belirli bir alan adının sahibini bulmak için WHOIS arama aracını kullanabilirsiniz. Fakat sistemde alan adı sahibinin bilgilerini bulmak için alan adına veya IP adresine sahip olmanız gerekir. Her iki sorguda da alan adı sahibinin bilgilerini, telefon numarasını, adresini ve gizlilik koruması olmadığı sürece alan adının son kullanma tarihini görebilirsiniz.

2. Bir alan adının değeri ne kadardır?

Alan adları binlerce hatta milyonlarca dolara kadar çeşitli fiyatlara sahiptir. Bir alan adının fiyatı, değerine veya popülerliğine bağlıdır. Popüler web sitelerine sahip alan adları daha değerlidir.

3. Cybersquatting yasa dışı mıdır?

Evet. Cybersquatting, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Federal Anticybersquatting Consumer Protection Act (ACPA) kapsamında yasa dışıdır. ACPA Amerika Birleşik Devletleri içindeki kişileri korurken, ABD dışındaki kişileri kapsamamaktadır. Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN), tüm alan adı kayıt sürecini denetleyen ve tüm dünya için Uniform Domain-Name Dispute Resolution Policy (UDRP) kullanan uluslararası bir kuruluştur.

4. Siber korsanlık nedir?

Siber korsanlık, domain squatting de dahil olmak üzere internet üzerinde yapılan her türlü yasa dışı veya etik olmayan faaliyeti ifade eder. Bir siber korsan, web üzerindeki insanları hedef almak için kötü amaçlı yazılım veya alan adı kaydı kullanabilir, ancak asıl amaçları web ziyaretçilerinden kâr elde etmektir.

Post Views: 2