Dünyanın en uzun şimşeği tespit edildi

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2017 yılında ABD’nin Orta Batı bölgesinde meydana gelen bir doğa olayını resmi kayıtlara geçirdi. Doğu Teksas’tan başlayarak Kansas City yakınlarına kadar uzanan devasa şimşek, toplamda 829 kilometrelik bir uzunlukla şimdiye kadar gözlemlenmiş en uzun tekil şimşek oldu. Bu mesafe, yaklaşık olarak uçakla 90 dakikada kat edilebilecek bir uzunluğa karşılık geliyor.

Dünyanın en uzun şimşeği kayıtlara geçti

WMO’nun yaptığı açıklamaya göre, söz konusu şimşek olayı, genellikle büyük ölçekli konvektif fırtına sistemlerinde oluşan ve “megaflash” olarak adlandırılan türlerden biri. Bu tür şimşekler, atmosferdeki geniş elektriksel alanların tetiklediği karmaşık boşalmalarla meydana geliyor ve yüzlerce kilometre boyunca devam edebiliyor. 22 Ekim 2017’de yaşanan ve yaklaşık sekiz yıl sonra tekrar analiz edilerek tescillenen bu olay, 2020’de kaydedilen 768 kilometrelik önceki rekorun da üzerine çıktı.

Bu gibi aşırı doğa olaylarının daha önceki yıllarda tespit edilememesinin nedeni, yer tabanlı gözlem cihazlarının bu büyüklükteki elektriksel hareketleri yakalayamamasından kaynaklanıyor. Ancak ABD’nin GOES-R uyduları üzerindeki Geostationary Lightning Mapper (GLM), Avrupa’nın Meteosat MTG Lightning Imager ve Çin’in Y-4 Lightning Mapping Imager cihazları gibi gelişmiş uydu sistemleriyle, artık atmosferdeki şimşeklerin uzunluğu ve süresi daha hassas biçimde ölçülebiliyor.

WMO’nun İklim ve Hava Durumu Aşırılıkları Komitesi’nden Prof. Randall Cerveny, yeni teknolojilerin geçmişte fark edilmeyen birçok ekstrem hava olayının günümüzde yeniden değerlendirilebilmesini sağladığını söylüyor. Cerveny, bu tür analizlerle daha büyük rekorların da yakın gelecekte ortaya çıkabileceğini belirtiyor.

Buna ek olarak, WMO’nun arşivinde yer alan diğer dikkat çekici verilere göre, 18 Haziran 2020’de Uruguay ve Arjantin üzerinde oluşan bir başka şimşek olayı 17.1 saniye sürerek bugüne kadar kaydedilmiş en uzun süreli şimşek oldu.

1975 yılında Zimbabve’de bir şimşeğin 21 kişinin ölümüne neden olduğu, 1994 yılında ise Mısır’ın Dronka kasabasında yıldırımın yol açtığı yangında 469 kişinin hayatını kaybettiği de yine resmi kayıtlarda yer alıyor.

Georgia Institute of Technology’den Michael J. Peterson, modern gözlem teknolojilerinin yalnızca akademik bilgi üretmekle kalmayıp, aynı zamanda şimşeklerin neden olduğu risklerin daha iyi anlaşılmasına da yardımcı olduğunu ifade ediyor.