Ebeveynler için tabuları yıkma vakti

Gerçeği kurgudan ayırmak, daha iyi ebeveynlik kararları almak için atılacak ilk adımdır. Siber zorbalık ile ilgili en yaygın yanılgılardan bazılarını ortaya çıkaralım.

Siber zorbalık maalesef artıyor. Siber Zorbalık Araştırma Merkezi’nin verilerine göre, ABD’deki ortaokul ve lise öğrencilerinin %58’inden fazlası hayatlarında bir tür çevrimiçi tacize maruz kalmıştır. Bu oran 2019’da %37, on yıl önce ise sadece %24 idi. Ayrı verilere göre, genç video oyunu oyuncularının beşte ikisinden fazlası (%43) zorbalığa maruz kalmıştır. Bazıları hakaret içeren isimlerle çağrılmıştır. Bazıları fiziksel tehditlere maruz kalmış ve çoğuna cinsel içerikli mesajlar gönderilmiştir. 

Ebeveynler bu tür eğilimlerden haklı olarak endişe duyuyor. Ancak doğru olduğuna inandığınız şeylerin ne kadarı gerçekten doğru? Çoğu çevrimiçi olguda olduğu gibi, yarı gerçekler, efsaneler ve yanlış kanılar siber zorbalığın gerçekliğini çarpıtabilir ve doğru ebeveynlik kararları almanızı zorlaştırabilir. En yaygın yanılgılardan bazılarını ortaya çıkaralım: 

Siber zorbalık hakkında en yaygın 10 yanlış kanı 

1. Çevrimiçi olan çevrimiçi kalır 

Çoğu çevrimiçi eğilim gibi, zorbalık da teknoloji tarafından mümkün kılınır ancak kökleri insan ruhunun derinliklerine uzanır. Çocukların zorbalık davranışına girmesinin birçok nedeni vardır; akran baskısından düşük özgüvene, dikkat çekme ihtiyacından aile içi şiddete kadar. Sosyal medya gibi dijital platformlar, çocukların başkalarını daha yaygın bir şekilde zorbalığa maruz bırakmasına olanak tanıyabilir. Ancak bu, sadece çevrimiçi ortamla sınırlı değildir. Zorbalar, kurbanlarını çevrimiçi ortamda olduğu kadar gerçek hayatta da eziyet etmek isteyebilir. Ve bunu yapmasalar bile kurbanlarına verebilecekleri psikolojik zarar, gerçek dünyada da kesinlikle bir etkiye sahiptir. 

2. Onlar sadece çocuk 

Zorbalığı çocukların büyümenin normal bir parçası olarak görmezden gelmek, onun potansiyel ciddiyetini küçümseme tehlikesi yaratır. Aslında zorbalık, zorbalığa maruz kalan kişinin sosyal ve duygusal gelişiminde ciddi ve uzun vadeli etkiler yaratabilir. Siber zorbalığın sadece çocukların başına gelen bir şey olmadığı da doğrudur. Trolling, doxing, intikam pornosu ve stalking, çoğumuzun aşina olduğu siber zorbalık türleridir. Amerikalıların beşte ikisi çevrimiçi tacize uğradığını iddia ediyor. 

3. Görmezden gelin, kendiliğinden geçer 

Bu nadiren işe yarar. Aynı mantıkla, zorbalık davranışını bildirmek sadece durumu daha kötüleştirecektir diye düşünmek de yanlıştır. Aslında bazen görmezden gelmek, zorbaların eylemlerinin etkili olduğuna inanmaları durumunda onları cesaretlendirebilir. Bu kızın Unicef web sitesinde yazdığı gibi ancak ortak bir eylemde bulunarak ve zorbalara doğrudan karşı çıkarak bir çözüm umudu olabilir.  

4. Çocuğum bir sorun varsa bana söyler 

Çocuğunuz size her zaman %100 dürüst ve açık davranıyorsa şanslı bir ebeveynsiniz demektir. Çocuklar büyürken birkaç farklı aşamadan geçer ve bu süreçte ebeveynleriyle olan psikolojik ve duygusal ilişkileri değişir. Özellikle ergenlik çağına girdiklerinde bir sorun olduğunu size söylemekten utanabilir veya çok küçük düşmüş hissedebilirler. Başlarına gelenlerin ciddiyetini anlamayabilirler. Ya da bir şey söylerlerse sizi cezalandıracağınızı veya cihazlarını elinden alacağınızı düşünebilirler. Onları yargılamayacağınızı, cezalandırmayacağınızı, destek olacağınızı söyleyerek onları rahatlatmak, onların açılmalarına yardımcı olmak için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biridir. 

5. Teknolojiyi ortadan kaldırırsanız sorunu çözersiniz 

Siber zorbalık teknoloji sayesinde mümkün olmaktadır ancak çocuğunuzun akıllı telefonunu elinden alırsanız bu sorun mucizevi bir şekilde ortadan kalkmayacaktır. Okulda zorbalığa maruz kalıyorlarsa tacizin çevrimdışı olarak devam etmesi için bolca fırsat olacaktır. Çocuğunuzun cihazını elinden alarak onu cezalandırmak, zorbaları sevindirecek ve çocuğunuzla olan ilişkinize hiçbir fayda sağlamayacaktır.  

6. Çevrimiçi zorbaları tespit etmek neredeyse imkânsızdır 

Bazen çevrimiçi anonimlik, siber suçların yaygınlaşmasına olanak sağladığı gibi, zorbaları da güçlendirir. Ancak gerçekte, zorbaların çoğu kurbanlarını tanır; ister okul arkadaşları ister eski arkadaşları ister romantik partnerleri olsun. Ayrıca sosyal medya ve diğer platformlar, taciz veya zorbalık yoluyla hizmet şartlarını ihlal ettikleri kanıtlanan bazı kullanıcıların kimliklerini ortaya çıkarabilir. 

7. Tespit etmesi kolay 

Siber zorbalığın zorluğu, sanal ortamda gerçekleşmesidir. Belki fiziksel iz bırakmaz ancak kurbanlara kesinlikle psikolojik zarar verebilir. Bu durum, özellikle çocuklarınızla duyguları hakkında açıkça konuşmakta zorlanan ebeveynler için işleri zorlaştırır. Yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı, çocuğunuzun size bir sorun olduğunu söyleyeceğine güvenemezsiniz. Bu nedenle, uyarı işaretlerini daha iyi fark etmeniz gerekir. Davranış, tavır veya akademik performansta ani değişiklikler yararlı bir gösterge olabilir. Ancak bunlar kesin değildir. Nazik bir şekilde sorgulama da gerekli olabilir. 

8. Siber zorbalar kötü niyetli dışlanmışlardır  

Siber zorbaların kimlikleri sonunda ortaya çıktığında gerçek kimlikleri arkadaşlarını ve ailelerini şok edebilir. İnsanlar, gerçek dünyada asla düşünmeyecekleri şeyleri çevrimiçi ortamda söyleyebilir ve yapabilir. Çoğu zorba, kendileri zorbalığa veya istismara uğradıkları, özgüvenleri düşük olduğu, zihinsel sağlık sorunları olduğu veya akran baskısı nedeniyle bu davranışlarda bulunur. Özellikle çocuklarınıza zarar veriyorlarsa onları kötü olarak adlandırmanız kolaydır. Ancak gerçek genellikle bundan daha karmaşıktır. 

9. Siber zorbalık çok sayıda intihara neden olmaktadır. 

Resmi ABD verilerine göre, ergenlerin %14,9’u siber zorbalığa maruz kalmış ve %13,6’sı ciddi intihar girişimi gerçekleştirmiştir. Ancak korelasyon, nedensellik anlamına gelmez. Aslında bir gencin hayatına son vermek istemesinin birçok nedeni olabilir ve siber zorbalık bu nedenlerden biri olabilir veya olmayabilir. Her halükârda, ısrarlı çevrimiçi tacizin toplumun en savunmasız üyelerine yönelik tehlikelerine karşı uyanık olmalıyız. 

10. Suçlu, sosyal medya platformları 

Sosyal medya ve mesajlaşma platformları, siber zorbalığın “kolaylaştırıcıları” olarak oynadıkları rol nedeniyle sıklıkla kötüleştirilir. Ancak yasama organları tarafından ekosistemlerini daha iyi denetlemeleri için giderek daha fazla baskı altına alınıyorlar. Örneğin, Birleşik Krallık’ın Çevrimiçi Güvenlik Yasası, kullanıcılarının refahını sağlamak için belirli çevrimiçi hizmet sağlayıcılara “bakım yükümlülüğü” getiren, dünyadaki en sıkı yasalardan biridir. Zorbalık her zaman kolayca fark edilmez. Şartlar, nüanslar, argo ve dilsel özelliklerin bazen algoritmalar tarafından doğru bir şekilde tespit edilmesi zor olabilir. Ancak algoritmalar bu konuda giderek daha iyi hâle geliyor – olması gerektiği gibi. Her halükârda, ebeveynlerin çocuklarıyla sosyal medyanın riskleri ve tuzakları hakkında konuşması önemlidir. 

Son olarak 

Hiçbir ebeveyn çocuğunun siber zorbalığa maruz kalmasını istemez. Ancak alternatifin onları dijital dünyadan uzak tutmak olması durumunda, bu yarardan çok zarar verebilir. Önemli olan, uyarı işaretlerine karşı gözlerinizi açık tutmak, açık bir diyalog kurmak ve duygusal (ve teknik) destek sunmaktır. Bir plan yapın ve sorunu bir ekip olarak birlikte çözün.