Ekibiniz İçin Doğru Ödül Sistemi Nasıl Olmalı? Hangi Durumlarda Ödüllendirme Yapmalısınız?

İş hayatında daha fazla verim elde etmek ve çalışanların motivasyonunu yüksek tutmak amacıyla bazı yöntemlere başvurmak gerekebilir. Doğru motivasyon yöntemleriyle çalışanların işine dört elle sarılmasını sağlamak, hiç de zor değil. Bu yöntemler arasındaki en etkili seçeneklerden biri, ödül sistemidir. Ödül sistemini kullanarak ekibinizin performansını artırabilir, başarıya emin adımlarla ulaşabilirsiniz.

Ödül Sistemi Nedir?

Ödül sistemi, işveren veya yöneticinin çalışanlara ücret dışında sunduğu birtakım ödüllerle onların performanslarını artırmasını ve daha başarılı bireyler hâline gelmesini sağlayan bir yöntemdir. Ekip üyeleri, bu yöntem sayesinde daha yüksek motivasyon ile başarıyı hedeflerler. Çalışan ödül sisteminden bazıları şunlardır:

İçsel Ödüller: Ekip üyelerinin içsel tatmin duygusu geliştirmeyi hedef alır. Ödül direkt olarak işin kendisinden gelir. Çalışanın yaptığı işten zevk alarak o işi geliştirmesi, beraberinde kişisel hedeflerine ulaşmasını sağladığı için başarı oranı yükselir. Bu noktada işveren ya da yönetici işi zenginleştirmeli, işlevsiz unsurları ortadan kaldırmalıdır. Böylece ortamları ve işi çalışan için daha tatmin edici hâle getirebilir.

Dışsal Ödüller: Çalışanın görev bilinci, çalışma süresi ve davranışlarına bağlı olan bir ödüllendirme sistemidir. Bu ödüller çalışanın becerilerine, üstlendiği sorunluluklara, davranışlarına göre şekillenir ve somuttur. Övgü, hediye ve ekstra izin gibi ödüller bu kategoride yer alır.

Maddi Ödüller: Çalışan performansına göre aylık, dönemlik ya da yıllık olarak uygulanır. Maaşa ek olarak yapılan ödemeler bu sisteme dâhil edilir. Maddi ödüller çalışanların arasında hem üretkenlik hem performans açısından sağlıklı bir rekabet ortamı oluşturur. Böylece iş verimliliği de artar.

Maddi Olmayan Ödüller: Kişinin gösterdiği performansa yönelik aldığı, psikolojik arzusunu tatmin eden ödüllendirmedir. Çalışanın öz güvenini yükseltmeyi hedefleyerek daha büyük başarılar göstermesini sağlar. Ayın çalışanını seçmek, esnek çalışma saatleri sunmak, ekstra izin vermek gibi ödüller bu sistemde yer alır.

Ödül Sistemi Neden Önemlidir?

Ödül sisteminin hem çalışan hem firma için birçok faydası bulunur. Çalışanların başarısına karşılık verilen ödüller, onların daima daha iyiye odaklanmasını ve yüksek performans göstermesini sağlar. Çünkü hedeflerinin üzerine çıkan ve başarılı olan çalışanlar, ödül sistemi sayesinde yüksek performanslarını koruyarak firmaya artı değer katmayı hedeflerler. Ayrıca performansının ödüllendirildiğini gören bir çalışanın firmaya olan bağlılığı da artar.

Ekip ve üyeleri kişisel hedefleri doğrultusunda yeni başarılara adım atarken verimlilik arttığı için işveren de bu başarıdan daha fazla kâr elde eder. Kısacası kurumun başarısının altında yatan en büyük yapı taşının çalışanın hedef ve motivasyonu olduğu söylenebilir.

Doğru Ödül Sistemi Nasıl Olmalı?

Başarılı bir ödül sistemi oluşturmanın temeli, yöneticinin çalışanlarının isteklerini anlayarak ödülleri doğru şekilde sunmasından geçer. Herhangi bir ödül sistemini benimsemeden önce çalışan kitlesini iyi analiz ederek strateji belirlemek önem arz eder. Bu sebeple sistemi oluştururken ekiple daima iletişim hâlinde kalarak topluluğu tanımak ilk adım olmalıdır. Başarılı ödül sistemine giden yolda izlenmesi gereken noktalar şu şekilde sıralanabilir:

Ödül için Belirlenen Hedefler Gerçekleştirilebilir Olmalı

Gerçekleştirilmesi çok zor olan hedefler belirlemek, çalışanların ödüle asla ulaşamayacaklarını düşünmelerine neden olur. Ayrıca çalışanların hem yönetici veya işverenlerine duyduğu güveni sarsar hem firmaya olan bağlılıklarını zedeler. Bu sebeple ödül için belirlenen hedeflerin gerçekçi olması gerekir.

Çalışanların Yorumları Dikkate Alınmalı

Başarılı bir ödül sistemi için çalışanların beklentilerini karşılayan, onları mutlu eden ödüller seçilmeli. Çalışanlarınızın çalışma rutinin gözlemleyerek ödül sisteminin başarılı işleyip işlemediğine karar verebilirsiniz. Bununla birlikte çalışanlardan geri dönüşler alarak sistem hakkındaki fikirlerini öğrenebilirsiniz.

Ödüller Belirli Periyotlarla Değiştirilmeli

Uzun süre aynı ödül sistemini kullanmak çalışanların motivasyonunu düşürebilir. Bu nedenle yıllık, aylık ya da haftalık olarak ödül sisteminizi değiştirerek ekip üyelerinin motivasyonunu sürekli güçlü tutabilirsiniz.

Takım Ruhunu Yaşatacak Ödüller Belirlenmeli

Ekip üyelerinin bireysel çalışmalarda olduğu kadar grup çalışmalarında da başarılı olması önem arz eder. Bu sebeple grup ödülleri tasarlayarak ekip çalışmalarının verimli olmasını sağlayabilirsiniz. Farklı grupların sağlıklı bir rekabet ortamında nasıl performans sergileyeceklerini görebilir, başarılı grubun öne çıkarak ödüllendirilmesini sağlayabilirsiniz.

Verilecek Ödül, Çalışanın Sergilediği Performansla Eş Değer Olmalı

Belirlediğiniz ödüllendirme sistemi her ne olursa olsun, çalışanlar emeğinin karşılığını aldığını hissettiği zaman firmaya olan bağlılıkları artar ve daha yüksek performans gösterirler. Fakat bu karşılık belirlenirken çalışanın gösterdiği performans ile sunulan ödülün aynı değere sahip olması önemlidir. Eğer seçilen ödül çalışanın performansıyla eş değer değilse kişinin motivasyonu büyük ölçüde azalır. Bu durum da ileride çalışanlarınızı kaybetmenize sebep olabilir.

Ödül Sistemi Hangi Durumlarda Kullanılmalıdır?

Ödül sistemi, birincil olarak ekibinizin performansını yükseltmek için tercih edilen bir yöntem olsa da çalışma ortamındaki düzenin sağlanması gibi farklı sebepler için de uygulanabilir. Ödüllendirme sisteminin kullanıldığı bazı durumlar şunlardır:

Üretken Bir Çalışma Ortamı Yaratmak

Ödüller olmadan aktif bir çalışma sistemi oluşturmak pek mümkün olmayabilir. Bunun sebebi, çalışanların bir hedef doğrultusunda performans gerçekleştirmesi ve gösterdikleri bu performansın fark edilmesini istemeleridir. Çalışanların yaratıcılığının artmasını ve aksiyon alma dürtüsünün harekete geçmesini sağlayacak ödüller, üretkenliği artırır. Eğer doğru bir ödüllendirme sistemi oluşturarak ekibinizin hedefe yönelik çalışmasını sağlarsanız onlarla aranızda bir güven bağı da kurabilirsiniz. Çalışanlara dostane ve tatlı bir rekabet ortamı sunarak şirketinizin başarısını artırabilirsiniz

Zaman Yönetimi Yapmalarına Yardım Etmek

Çalışanların hedeflerine ne kadar sürede ulaştığı da en az gösterdikleri performans kadar önemlidir. Bu sebeple ödüllendirme sistemini çalışanların zaman yönetimi yapabilmelerini sağlamak amacıyla da kullanabilirsiniz. Böylece talep edilen hedefler beklenen sürede gerçekleştirilerek hedeflenen başarı sağlanabilir.

Kurum Kültürünü Benimsemelerini Sağlamak

Çalışanların iş yerinde gerçekleştirdiği davranışlar da büyük önem taşıyor. Bu sebeple çeşitli ödüllendirme yöntemleriyle kişinin davranışları şekillendirilebilir. Ortamın düzenini sağlayan etik anlayışlara bağlı kalan, kurum kültürünü benimseyen ekip üyeleri bu davranışlarının karşılığını aldıklarında onları devam ettireceklerdir.