Endonezya iPhone 16 yasağını milyar dolarlık anlaşmayla kaldırıyor

Endonezya, Apple ile yapılan yeni bir anlaşma kapsamında iPhone 16 satış yasağını kaldırmaya hazırlanıyor. Bloomberg’in haberine göre, Endonezya hükümeti ve Apple, ülkedeki yasağın kaldırılması için 1 milyar dolarlık bir yatırım konusunda mutabakata vardı. Apple, bu yatırımın yanı sıra yerel teknoloji ekosistemine katkıda bulunmak için Endonezyalı çalışanlara araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) eğitimi verecek. Ayrıca, ülkede yeni bir üretim tesisi kurulması da gündemde.

Apple, Endonezya’da akıllı telefon satışı yapabilmek için belirli yatırım kriterlerini karşılamak zorundaydı. Ancak şirket, 1,71 trilyon Endonezya rupisi (yaklaşık 109 milyon dolar) yatırım şartını yerine getiremediği için Ekim 2023’te iPhone 16’nın ülkede satışı yasaklandı. Eksik yatırım miktarının yaklaşık 15 milyon dolar olduğu belirtilirken, Apple yasağı kaldırmak amacıyla kademeli olarak ek yatırım teklifleri sundu.

İlk olarak, şirket 10 milyon dolarlık bir ek yatırım yapmayı önerdi. Ancak Endonezya hükümeti bu teklifi yetersiz buldu. Daha sonra Apple, yatırım miktarını 100 milyon dolara çıkardı. Yine de bu rakam hükümetin beklentilerini karşılamadı ve taraflar arasındaki müzakereler devam etti. Aralık ayına gelindiğinde, Endonezya Yatırım Bakanı Rosan Roeslani, Apple’ın toplam yatırım teklifini 1 milyar dolara çıkardığını duyurdu.

Her ne kadar 1 milyar dolarlık yatırım önemli bir gelişme olsa da, Endonezya hükümeti Apple’dan yalnızca finansal yatırım yapmasını değil, aynı zamanda ülkedeki teknoloji altyapısını güçlendirecek adımlar atmasını da istedi. Bu kapsamda Apple, Endonezyalı çalışanlara Ar-Ge eğitimi vermeyi kabul etti. Bununla birlikte, şirketin Batam Adası’nda bir üretim tesisi kurarak burada AirTag üretimi yapacağı da gündeme geldi. Bu fabrikanın, dünya çapındaki AirTag üretiminin yaklaşık %20’sini karşılayacak kapasiteye ulaşması bekleniyor.

Endonezya Sanayi Bakanı Agus Gumiwang Kartasasmita, Apple’ın ülkede 2020-2023 yılları arasındaki bazı yükümlülüklerini yerine getirmediğini ve bu nedenle 10 milyon dolarlık bir cezayı ödediğini de açıkladı. Apple’ın bu borcu kapatması, Endonezya ile olan ilişkilerinin düzeltilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendirildi.

Endonezya hükümeti iPhone 16 satışlarının başlangıcı için tarih vermedi

Apple ile Endonezya hükümeti arasındaki anlaşmanın sağlanmış olması, iPhone 16 modellerinin ülkede satışa çıkacağı anlamına gelse de, henüz kesin bir tarih verilmiş değil. Apple’ın gerekli yatırımları yapması ve belirlenen şartları tam olarak yerine getirmesi gerekiyor. Ancak 1 milyar dolarlık yatırım, Ar-Ge çalışmaları ve yeni üretim tesisi gibi adımların hayata geçirilmesiyle birlikte, yasağın yakın zamanda kaldırılması bekleniyor.

Öte yandan, Endonezya hükümeti, bu sürecin yalnızca Apple için değil, ülke ekonomisi ve teknoloji sektörü için de büyük bir fırsat sunduğunu düşünüyor. Apple’ın yaptığı yatırım sayesinde, Endonezya’da teknoloji üretimi ve Ar-Ge faaliyetlerinin gelişmesi bekleniyor. Böylece, ülke yalnızca iPhone satışına yeniden izin vermekle kalmayacak, aynı zamanda uzun vadeli bir teknoloji ekosistemi oluşturma yolunda önemli bir adım atmış olacak.