Eski Sabit Diskler Nasıl Değerlendirilebilir?

Katı hal sürücüleri (SSD) artık her kasaya girecek kadar ucuzladı, çoğu elektronik cihazda mekanik sabit disklerin yerini tamamen almış durumda. SSD’ler sayesinde oldukça hantal olduğunu anladığımız HDD’leri yavaş yavaş rafa kaldırmaya başladık. Ancak böyle oldu diye eski sabit disklerimizi çöpe mi atacağız?

Çoğu kişinin kullanmaya devam ettiği veya evinin tozlu raflarında sakladığı fazla bir HDD vardır. Mekanik yapısı nedeniyle garip sesler çıkaran ve oldukça yavaş olan bu sürücüler bize uzun yıllar boyunca hizmet etti, bu hizmetine devam edebilir..

Eski sabit disklerinizi bir dolapta bırakmak veya hurda gibi görmek yerine farklı şekillerde değerlendirebilirsiniz. PC yedeklemelerinden oyun konsolunuz için ekstra depolama alanına kadar birçok farklı şekilde kullanabilirsiniz.

Taşınabilir Sürücü Olarak Kullanın

Eski sabit diskinizi bir HDD kutusu alarak harici USB sabit diske dönüştürebilirsiniz. Ayrıca bu muhafaza kutularını oldukça uygun fiyata temin edebilirsiniz. Sürücüyü kutuya yerleştirdikten sonra USB bağlantısı aracılığıyla bilgisayara veya istediğiniz cihaza kolayca bağlayabilir, harici bir HDD’ye dönüştürebilirsiniz.

Ayrıca istediğinizi yere taşıyabilirsiniz. Özellikle 7200 RPM hızında bir ürün kullanıyorsanız, çoğu flaş bellekten daha hızlı bile olabilir. Flaş bellekler, sürekli okuma ve yazma hızları bakımından oldukça yavaş kalabilir.

Bildiğiniz üzere HDD’ler farklı boyutlarda sunuluyor; 2,5 inç mi yoksa 3,5 inçlik bir model olduğunu kontrol edin. 2,5 inç sürücüler daha küçüktür ve genellikle dizüstü bilgisayarlarda kullanılır. 3,5 inç modeller ise genellikle masaüstü bilgisayar için üretilir. Öğrendikten sonra sabit sürücünüzün boyutuna uygun bir muhafaza satın alabilirsiniz. Bahsi geçen muhafaza kutularının çoğunda USB Tip-A konnektör kullanılmakta. Eğer sürücüyü USB Tip-C cihazlarla kullanmak istiyorsanız, bir adaptöre veya yedek bir kabloya ihtiyacınız olacak.

Diski kutuya yerleştirdikten ve gerekli bilgileri yedekledikten sonra biçimlendirmelisiniz. Çoğunlukla Windows bilgisayarlarla kullanmayı planlıyorsanız, NTFS olarak biçimlendirmek size en fazla esnekliği ve performansı sağlayacaktır. Apple aygıtlarıyla kullanacaksanız, Mac’te Disk İzlencesi’ni kullanarak APFS olarak biçimlendirebilirsiniz, bu da size bir parolayla şifreleme seçeneği sunar.

Sürücü eskiden bir bilgisayarın önyükleme diskiyse, depolama alanının bir kısmını kaplayan gizli bölümleri olabilir; macOS’ta Disk İzlencesi, Windows’ta MiniTool Partition Wizard veya Ubuntu ve ilgili Linux dağıtımlarında Disks uygulaması ile silmek için tüm diski seçebilirsiniz. Windows’taki yerleşik Disk Yönetimi aracı da işe yarayabilir, ancak kurtarma bölümlerini ve diğer korunan verileri silmede sorun yaşanabilir.

Oyunlar için Ekstra Depolama

Modern oyun konsolları artık SSD odaklı olacak şekilde tasarlanıyor, böylelikle oyun yükleme süreleri en aza indiriliyor. Ancak modele de bağlı olarak bazı konsollarda ikincil depolama için USB bağlantı noktaları mevcut. Bu bağlamda, HDD’yi oyunları depolamak için harici/taşınabilir bir sabit sürücü ya da bir USB muhafazasına yerleştirilmiş dahili bir sürücü olarak kullanabilirsiniz.

Doğrusu sabit diskler artık oyunları çalıştırmak için iyi bir seçenek değil. Oyunları çalıştırmak yerine silmeden arşivlemek veya ekran kayıtlarını/görüntülerini kaydetmek için değerlendirebilirsiniz.

PlayStation 5’iniz varsa, PS5 ve PS4 oyunlarını harici bir sürücüde saklayabilirsiniz. PS5 oyunlarını oynamak istiyorsanız her şekilde dahili SSD’ye kopyalanması gerekiyor. PlayStation 4 tüm oyunları harici bir sürücüde depolayabilir ve çalıştırabilir. Ancak eski bir sabit disk kullanıyorsanız, PS4’ün dahili sabit diskinden daha yavaş olabilir. Her iki konsol da en az 250 GB ve en fazla 8 TB kapasiteli sürücüler gerektiriyor ve daha yavaş sürücüler hiç çalışmayabilir.

Xbox Series X/S veya Xbox One konsolunuz varsa, kayıtlı medyayı (ekran görüntüleri, kayıtlar gibi) veya kullanılmayan oyunları depolamak için harici bir sabit sürücü bağlayabilirsiniz. Bir oyunu oynamak istediğinizde, konsolun dahili depolama alanına geri taşıyabilirsiniz. Xbox One, Xbox 360 veya orijinal Xbox oyunlarını doğrudan harici bir sabit sürücüden oynamak mümkün olabilir. Muhtemelen dahili sürücüye kıyasla daha yavaş olacaktır lakin en azından böyle bir alternatif var. Bu arada, harici sürücü 128 GB veya daha büyük olmalı, ayrıca Xbox’ın onu tanıması için önce biçimlendirilmesi gerekebilir.

Nintendo Switch harici depolama sürücülerine destek sunmuyor. Sadece microSD kartlar desteklenmekte. Diğer yandan eski Wii U 2 TB’a kadar harici USB sabit sürücülerle uyumlu. Homebrew, Wii U ve Nintendo ile çalışmayan oyunların çalışmasını sağlıyor. Buna emülatörler, özel oyunlar ve modlar da dahil. Oyunlarınızın yedek kopyalarını bir sabit sürücüye yükleyebilir ve oradan çalıştırabilirsiniz.

Konsollar bir kenara, atıl durumda olan disklerinizi PC oyunlarını depolamak için kullanabilirsiniz. Artık oyunların boyutları 100 GB’ları kolayca aşıyor. Eğer bir oyun tutkunuysanız yüksek kapasiteli sürücüleriniz iş görebilir.

NAS veya Medya Sunucusu

Bugünlerde sabit disklerin en iyi kullanım alanlarından biri de ağa bağlı depolama, yani NAS (network-attached storage). Sabit disklerinizi NAS cihazlarından birine yerleştirerek ağ sürücülerine, Plex sunucuları için depolama alanına, torrent kutularına ve daha birçok kullanım alanına dönüştürebilirsiniz. NAS üniteleri ayrıca verilerinizi birden fazla sürücüye yansıtmak için RAID dizileri kurmayı da kolaylaştıracaktır. Bazı üst düzey yönlendiriciler, özel bir NAS muhafazası olmadan sabit sürücüleri bağlamak için USB bağlantı noktalarına sahip.

Birden fazla sürücü kullanıyorsanız her birinin farklı depolama kapasitesi olabilir. Bu durumda RAID dizileri ve diğer yansıtılmış depolama alanlarını kurmak en düşük ortak depolama alanıyla sınırlı olacaktır. Örneğin, 512 GB sürücü ve 1 TB sürücü ile depolama istiyorsanız, çoğu kurulumda toplam 512 GB ile sınırlı kalırsınız.

Plex veya diğer kullanım durumları için bir medya akış sunucusu kurmak istiyorsanız, daha fazla işlem gücüne sahip daha üst düzey bir NAS cihazı gerekli.

Hazır bir NAS kutusu satın almanıza ya da istemiyorsanız eski bilgisayarınızı kullanmanıza bile gerek yok. Kendinize ucuz bir Raspberry Pi alın, eski sabit diskinizi bağlayın, Raspberry Pi OS Lite’ı (veya tercih ettiğiniz işletim sistemini) kurun ve NAS’ınızı çevrimiçi hale getirin. NAS için birden fazla sürücüye ihtiyacınız olacak, bu nedenle bulabildiğiniz tüm eski sürücüleri bulmaya çalışın.

Bilgisayar Yedekleme

Sabit sürücüler, bilgisayarlarınızın yerel yedeklerini oluşturmak için harika bir seçenek. Yeter ki sürücünüz sağlıklı şekilde çalışıyor olsun. Windows’ta yerleşik yedekleme aracı olan Dosya Geçmişi’ni kullanabilir ve Mac’te sürücüyü Time Machine sürücüsü olarak yapılandırabilirsiniz. Her iki seçenek de yedeklenmesini istemediğiniz klasörleri hariç tutmanıza olanak tanıyor. Linux sistemleri için ise rsync gibi birkaç farklı çözüm var.

Apple’ın Time Machine özelliği tüm bölümün silinmesini gerektiriyor, bu nedenle sürücüyü düzenli depolama için kullanmaya devam etmek istiyorsanız Disk İzlencesi’ni kullanarak yeni bir bölüm oluşturmanız lazım Bundan sonra, Time Machine için kullanılacak bölümlerden birini seçebilir ve diğerini diğer dosyalar için kullanabilirsiniz.

Microsoft’un Windows’taki Dosya Geçmişi özelliği hedef sürücüyü silmiyor. Sadece klasörler ekliyor, bu nedenle hiçbir şeyi bölümlemeniz gerekmeyecek. Hem Dosya Geçmişi hem de Time Machine, sürücü maksimum kapasiteye ulaştığında eski yedekleri silecek

USB Önyükleme Sürücüsü

Önyüklenebilir USB sürücüler oluşturarak istediğiniz zaman Windows ve Linux kurulumu ya da onarma işlemi yapabilirsiniz. Genellikle bir sürücüde aynı anda yalnızca bir işletim sistemi kullanılır. Harici bir sabit sürücünüz veya ilk bölümde bahsettiğimiz gibi HDD kutunuz varsa, birden fazla önyüklenebilir disk görüntüsüne sahip bir sürücü oluşturmak ve yine de dosya depolama için kullanılmak üzere Ventoy‘u deneyebilirsiniz.

Sabit disklerin işletim sistemini çalıştırmak için yeterince hızlı olmadığını söyleyebilirsiniz, haklısınız. Ancak sabit disklerle USB belleklerden (özellikle ucuz olanlardan) daha iyi performans elde etme imkanı da var.

Bir sürücüyü Ventoy ile biçimlendirirseniz, aynı sürücüde birçok farklı önyüklenebilir görüntü depolayabilir ve yine de normal dosya depolama için kullanabilirsiniz. Bazı işletim sistemleriyle uyumluluk sorunları olsa da, Ventoy oldukça iyi çalışan bir araç.

Büyük Arşivler

Aslında bu ilk maddeyle bağlantılı. Harici muhafaza kutusu sayesinde arşivlerinizi kaydetmek için büyük boyutlu sürücülerinizi kullanabilirsiniz. Sabit sürücüler, özellikle daha büyük kapasiteli sürücüler düşünüldüğünde halen SSD’lere kıyasla GB başına daha uygun maliyet sunuyor. Büyük 4K içeriklerle çalışan bir profesyonel veya bulut depolama alanı için ödeme yapmak istemeyen biriyseniz, eski sabit diskiniz uzun süre güvende tutmak istediğiniz tüm dosyalarınız için bir depo haline gelebilir.

Uzun süre kapalı tutulduğunda veri kaybına uğrayabilen SSD’lerin aksine, sabit diskler güvenilir arşiv depolama alanı olarak kullanılabilir. Halihazırda donanım arızaları bulunan sürücüleri kullanmamanız koşuluyla, depolama alanını hızlı tüketen biriyseniz etraftaki HDD’ler yardımınıza koşabilir.

Bozuk Ürünler: Parçaları Değerlendirin

Bozuk olan sabit diskleriniz yukarıdaki projelerin hiçbiri için uygun olmayacaktır, ancak yine de iç aksamı size faydalı olabilir. Sabit diskler, içlerinde son derece kullanışlı olabilecek çeşitli küçük bileşenlere sahiptir. Eski sabit diskinizin dairesel plakası, neodim mıknatısları, motoru ve PCB’si bazı harika ileri dönüşüm projeleri için temel oluşturabilir.

Eski sabit sürücünüzün üst muhafazasındaki vidaları söktüğünüzde plaka ve içindeki mıknatıslar ortaya çıkacak. Plakayı sürücüden çıkarabilir ve bir dikiz aynası ya da sadece eski bir ayna olarak kullanabilirsiniz. Birden fazla eski sürücünüz varsa, plakaları tavana monte edilmiş bir halkaya bağlı iplerle asarak bir sabit sürücü plakası rüzgar çanı bile oluşturabilirsiniz.

Ölü sürücünüzün içindeki neodimyum mıknatıslar şaşırtıcı derecede güçlüdür ve bunlardan yeterince varsa, mutfak duvarınıza asmak için şık bir bıçak bloğu oluşturabilirsiniz. Mıknatıslar mutfak bıçaklarınızın ağırlığını kolayca taşıyabilir ve onları herhangi bir kanca veya başka bir eşya olmadan havada tutabilir. Ayrıca eski sürücünüzün biri hariç tüm üst vidalarını söküp sonuncusunu menteşe olarak bırakarak kişisel bir mini kasa oluşturabilir, ardından içine nakit para veya kişisel eşyalarınızı saklayabilirsiniz.