Hala yaşayan birinin yasını tutmak ne anlama geliyor?

Kayıplar ve yas hayatın kaçınılmaz bir parçası. Sevdiklerimizin ölümü, ilişkilerin bitimi, arkadaşları arkada bırakmak ve geride bırakmanın acısı nedeniyle yas tutarız. Peki kayıp bu kadar açık seçik olmadığında ne olur? Bitiş net olmadığında yas süreci kafa karıştırıcı ve bitmemiş gibi olabilir mi? Belli belirsiz kayıplar söz konusu olduğunda yas karmaşıktır ve genelde görmezden gelinir.

Muğlak kayıp ne anlama gelir?

Bu tür bir yası tanımlamak için muğlak kayıp terimi oluşturulmuş. Kayıp sürecinin net bir sonucu veya bitişinin olmaması olarak tanımlanıyor. Sevdiğimiz birisi fiziksel olarak varken psikolojik olarak olmadığında, örneğin bunama veya zihin hastalıklarına sahip olduğunda ortaya çıkabiliyor. Birisi fiziksel olarak gitmiş olmasına rağmen hala hayattaysa, örneğin açıklanmayan bir ayrılık veya uzak durma ile yaşanabiliyor.

Her iki durumda da yas süreci sekteye uğrar. Kapanış olmadığında insanlar duygusal bir arafta kalırlar ve belirsizlikle mücadele etmek için adeta umutla güreşirler.

Neden bu kadar acı verir?

Muğlak kayıp özellikle acı verir çünkü öngörülebilir bir düzen izlemez. Sevdiğimiz birisi öldüğünde, yas sürecinde genellikle şu adımlar vardır: reddetme, kızma, pazarlık etme, depresyon ve kabullenme. Ancak sevilen birisi açıklama yapmadan gider veya iletişimi keserse, bu yol haritası ortadan kaybolur. Kayıp devam eder, çözülmemiştir ve genelde diğerleri tarafından umursanmaz.

Bir uzman şöyle anlatıyor: “Annem öldüğünde çok fazla destek aldım. İnsanlar yasımın derinliğinin farkına vardılar ve bu da iyileşmeme yardımcı oldu. Ancak bir aile bireyi evi terk etmeye karar verdiğinde ve bu hissedildiğinde, aynı desteği bulmak zordur.”

Ebeveynlerinizin 45 yıllık bir evlilikten sonra boşandıklarını hayal edin ve üvey babanız da iletişimi tamamen kessin. İnsanlar bunun sizi ne kadar etkilediğini tahayyül edemezler. “En azından yaşıyor, sana değer vermiyorsa sen neden ona değer veriyorsun?” gibi şeyler derler ancak bunlar sizin acınızı anlamadıkları anlamına gelir.

Yaşayan birisine yas tutmak, eksik parçaları olan bir puzzle gibidir. Resmin tamamı ortada değildir, son cevap yoktur ancak duygusal yük oradadır.

Muğlak kaybın yası nasıl tutulabilir?

Muğlak kayıp için yas tutmak özellikle zor olur ancak kendinizi desteklemek için şunlara göz atabilirsiniz:

1. Kaybınızı adlandırın: Muğlak kayıplar başkaları tarafından genelde fark edilmez ve bu da yasınızı görünmez kılar. Bitmiş bir ilişki için de olsa, ayrılan bir bağ için de olsa, duygusal bir bağın kaybı için de olsa yasınızı adlandırın, ona anlam verin. Hislerinizi kelimelere dökmek acılarınızı ortaya koyar ve onu daha kontrol edilebilir kılar.
2. Bitme ihtiyacını kenara koyun: İstediğiniz cevabı asla alamayabilirsiniz. Bir açıklama beklemek sizi genelde arafta tutan şeydir. İyileşme bu muğlaklığı kabul etmekle ve rahatsız edici olsa bile kişisel gelişiminize odaklanmakla başlar.
3. Anlam arayın, cevap değil: Bu neden oldu demek yerine bu deneyimden ne kazanabilirim deyin. Anlam bulmak acıyı azaltmaz ancak cevap yokluğunda bir amaç ve açıklık verebilir.
4. Destek arayın: Yas süreci izole hissettirebilir ancak bunu tek başınıza aşmanız gerekmiyor. Terapi, destek grupları, güvenilir arkadaşlarınız, destekleyici ortamlar gibi şeyler yasınızın tanımlanmasını kolaylaştıracaktır.
5. Kendinize karşı nazik olun: Kendini suçlamak muğlak kayıplarda sık görülür. Yeterince iyi değildim, sevilmez birisiyim gibi düşünceler ortaya çıktığında kendinize merhamet gösterin.
6. Ritüeller yaratın: Muğlak kayıpların illa ki bir cenazeyle ve resmi törenlerle sonuçlanmaları gerekmez. Ancak iyileşme için bu tür sembolik şeyler gereklidirler. Bir mektup yazabilir, onun onuruna bir ağaç dikebilir, denize bir şey bırakabilirsiniz. Bu ritüeller size bir kapanma hissi verecektir.

Muğlak kayıpların illa ki ölüm belgesiyle gelmeleri gerekmez ancak yine de gerçektir ve merhamet gerektirir. Bu sessiz, görünmez bir yas sürecidir ancak daha az gerçek değildir. Hala yaşayan ancak yasını tuttuğunuz birisi varsa, şunu unutmayın: Duygularınız ve acılarınız gerçektir ve iyileşme hala mümkündür.

Kaynak: psychologytoday

İlginizi çekebilir: Yas dönemi psikolojisi: Bu zorlu süreci nasıl atlatabilirsiniz?