Hayri Cem ile Zihin Açıklığı 1; Teknoloji ve Gelecek, Dijital Dünyanın Temelleri

Karanlık fabrika kavramı, Endüstri 4.0’ın temel felsefesidir. Üretimde insan faktörünü minimuma indirerek, dijital teknolojiler vasıtasıyla hatasız üretim yapılacağı varsayılmaktadır. Bu açıdan bakınca, kol gücüne dayalı işlerin neredeyse tamamının yok olacağını söyleyebiliriz. Geriye, beyin gücüne dayalı işler kalacaktır. Dolayısıyla ülkemizin de ilkokuldan itibaren, eğitimde dijital dönüşümü sağlamasının geleceğimiz açısından çok önemli olduğunu düşünmekteyim. Aksi takdirde “eğitimli işsiz” sayısının inanılmaz boyutlara ulaşacağını öngörmekteyim.

-Yapay zekânın sanayideki rolü giderek artıyor. Sizce yapay zekânın gelecekte iş dünyasına getireceği en büyük yenilik ne olacak?

Yapay zekâ kullanımının en büyük getirisi, mevcut tüm iş süreçlerinin yeniden ele alınıp, kusursuz hale getirilmesi olacaktır. Buna karşın, kol gücüne dayalı istihdamı ortadan kaldıracak olmasının yaratacağı işsizliği göz ardı etmemiz de gerekmektedir. Ama bir başka açıdan bakarsak da dünya ile rekabet edebilmemiz için bu dönüşümün de bir zorunluluk olduğunu söylemeliyim. 

-Kitapta dijitalleşmenin bireysel ve toplumsal yaşam üzerindeki etkilerinden bahsediyorsunuz. Bu etkilerin pozitif ve negatif yönlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Pozitif yanları anlatmakla bitmez. Şöyle bir hayat düşünün; evinizdeki sistem, siz eve gelmeden yarım saat önce ısıtma sistemini devreye sokuyor, beş dakika önce ışıkları yakıyor. Eve girdiğinizde kahveniz hazır. Öte yandan, buzdolabınız, mevcut yiyeceklerinizle hangi yemekleri pişirebileceğinizi saptayıp, eksik malzemenin siparişini veriyor…

Negatif yanı ise, bireyleri yalnızlaştırıp, asosyal bir yaşamın içine çekmesi…

-Kitapta gençlere yönelik dijital çağa hazırlık için önerilerde bulunuyorsunuz. Özellikle hangi beceriler üzerine odaklanmalarını tavsiye edersiniz?

Gençlerin, öncelikle mevcut teknolojiler hakkında asgari ölçüde bilgi sahibi olmalarının önemli olduğunu düşünüyorum. Örneğin, dronların çalışma prensiplerini bilen bir genç, bu teknoloji ile tarımda sulama, ilaçlama yapılabileceğini, kargo taşımacılığında kullanılabileceğini, geleceğin ulaşım aracı olduğunu, gök yüzü reklamcılığında kullanılabileceğini vs. bildiği zaman, kendi mesleğinde de bu teknolojiyi kullanmanın yollarını araştıracaktır.

Dolayısıyla önce var olan yeni teknolojilerin kullanım alanlarını öğrenmelerinde yarar var. Bir sonraki adım ise, bu teknolojileri kullanarak, inovasyonlar yapmaya, yeni mal ve hizmetler yaratmaya kafa yorabilirler.