Intel Bu Kez İddialı: Arc B570 ve B580 Özellikleri, Fiyatı

Mavi ekip yeni oyuncularını sahaya sürüyor. Uzun zamandır söylentileri ve sızıntıları bitmek bilmeyen “Arc Battlemage” ekran kartları sonunda karaya iniş yaptı. İlk Arc GPU’lar “A Serisi” adı altında piyasaya sürülmüştü. Masaüstü bilgisayara yönelik olarak gelen “Xe2 mimarili” Arc B580 ve Arc B570 ise “B Serisi” adı altında tanıtıldı.

Battlemage serisi, ana akım oyuncuları hedefleyen ve 1440p/1080p segmentine odaklanan BMG-G21 GPU ile piyasaya çıkıyor. “Lunar Lake mobil” makalemizde Xe2 grafiklerine özel bir parantez açmış, potansiyelinden söz etmiştik. Şimdi temel olarak aynı grafik mimarisini daha güçlü masaüstü platformunda görüyoruz.

Intel, belirlediği fiyatlarla beraber “fiyat/performans” kavramına yeni bir anlayış getirmeye çalışıyor. Arc B580, şirkete göre “1440p (2K) “oyunculuğa hitap edebilecek bir ekran kartı lakin “1080p” sınıfındaki ekran kartlarıyla yakın fiyatlandırmaya sahip.

Hatta 1080p’yi hedefleyen RTX 4060 ve RX 7600 modelleri Intel’in kartından daha pahalı. B580 daha iyi performansı daha uygun fiyat noktasında sunabiliyor. En azından iddialar bu yönde, bağımsız gerçek dünya testlerine detaylıca bakmak gerek. Intel’den Tom Petersen’in basınla yaptığı ön bilgilendirme toplantısında söylediği gibi “1440p, 1080p haline geliyor”.

Battlemage adını resmi olarak uzun zamandır biliyoruz ve hatta sonrasında gelecek iki GPU ailesinden de haberdarız. Battlemage’in ardından Celestial ve Druid gelecek. Özetle Intel’in planları uzun soluklu. Neyse, sözü fazla uzatmadan günümüzün ürünlerine, Battlemage’in ayrıntılara geçelim. GPU sahasında oyuna sonradan dahil olan şirket sunum sırasında özellikle B580’in üzerinde durdu. Bu nedenle biz de daha güçlü olan karttan daha fazla söz edeceğiz.

Arc B580 ve Arc B570 Özellikleri

Açıkçası Arc B580 ile kardeşi Arc B570 arasında büyük farklar yok. Fiyatlandırma konusu da aynı şekilde. Serinin büyüğü 2670 MHz, B570 ise 2500 MHz’e varan yüksek GPU saatlerinde çalışacak. Tıpkı önceki Alchemist mimarisinde olduğu gibi, yeni Battlemage kartlar da gerçek oyun senaryolarında daha yüksek seviyelere çıkacaktır.

Yeni mimaride her Xe-Core sekiz vektör birimine ve sekiz XMX birimine sahip. Bu sayı Alchemist’in yarısı kadar, ancak her birim iki kat daha geniş; yeni vektör motorları için 512 bit ve XMX birimlerinde 2048 bit. Pratik açıdan bu, Xe-Core başına yürütülen toplam vektör veya matris talimat sayısının aynı kaldığı anlamına geliyor: 256 FP32 vektör işlemi (FMA, birleştirilmiş çarpma ekleme kullanılarak) ve XMX birimlerinde 2048 FP16 veya 4096 INT8 işlemi.

Çekirdek sayıları ile çarpılan artırma saatleri toplam teorik hesaplamayı veriyor, ancak işlerin ilginçleştiği yer burası. Yeni Battlemage GPU’ların ham özelliklerini mevcut Alchemist GPU’larının ham özellikleriyle karşılaştırırsanız, Intel’in tasarımın belirli yönlerinde bir adım geri gittiği görülüyor. Örneğin A750 17,2 TFLOPS FP32 işlemine sahipken, yeni B580 ‘sadece’ 14,6 TFLOPS sunuyor. İşte bu noktada mimari değişiklikler rol oynuyor.

Büyük değişikliklerden biri, yerel SIMD32 yürütme birimlerinden SIMD16 birimlerine geçiş. SIMD “tek komut çoklu veri” anlamına geliyor ve değer, üzerinde işlem yapılan eşzamanlı veri parçalarını temsil ediyor. SIMD32 birimleri ile Alchemist 32 değerlik (tipik olarak piksellerden) yığınlar üzerinde çalışmak zorundayken, SIMD16 yalnızca 16 değere ihtiyaç duyuyor. Intel bunun GPU kullanımını iyileştirdiğini, çünkü 16 yürütme yuvasını doldurmanın 32’den daha kolay olduğunu söylüyor. Sonuç olarak Battlemage, teorik TFLOPS performansı açısından Alchemist’ten çok daha iyi performans sunacak.

Aynısı Lunar Lake’in entegre grafik performansı için de geçerliydi. Lunar Lake mobil işlemcilerde kullanılan yeni Xe2 mimarisi 4,0 TFLOPS’a kadar FP32 işlemine sahipken, önceki nesil Meteor Lake’teki eski Xe mimarisi 4,6 TFLOPS’a sahip. Ancak buna rağmen, Lunar Lake 720p’de %42 ve 1080p’de %32 daha performanslı. Bellek bant genişliği de dahil olmak üzere başka faktörler de performans üzerinde rol oynuyor. Intel’in iddialarına ve genel duruma bakılırsa, Battlemage nesilsel olarak iyi oranda performans artışı sağlayacak gibi görünüyor.

Bellek alt sistemi tarafında da bazı kayda değer değişiklikler var. Arc B580, 12 GB GDDR6 bellek ile 192-bit arayüz kullanıyor. Daha zayıf B570 ile GDDR6 bellek kapasitesi 10 GB’a, bellek arayüzü 160-bit’e düşüyor. Intel’e göre her iki GPU da 19 Gbps saat hızındaki belleklerle çalışıyor. Etkin bant genişliği 456 GB/sn ve 380 GB/sn ile A770’in (560 GB/sn) biraz altında. İyi olan şu ki, yeni kartların her ikisi de 8 GB’ın üzerinde VRAM ile geliyor.

Güç verimliliği konusunda kayda değer bir iyileştirme görüyoruz. Arc A750/A770’nin grafik gücü 225W iken, yeni nesil ve daha performanslı B580’de bu değer 190W. Yani Battlemage mimarisi aynı zamanda güç açısından çok daha verimli. Yeni mimari, %16 daha az güç kullanırken %24 daha fazla performans sunabiliyor.

Intel ayrıca mimari yükseltmelere dayanarak Xe Çekirdeği başına performansta %70’lik bir iyileşme olduğunu iddia ediyor. Bu gerçekten çok ciddi bir iddia.

Güç verimliliği iyileştirmelerinin bir kısmı üretim teknolojileriyle bağlantılı. Alchemist GPU’lar TSMC N6 (6nm) işlem teknolojisiyle üretilirken, son seri daha verimli TSMC N5 (5nm) teknolojisiyle üretilmekte.

N5 önemli yoğunluk ve güç avantajları sunarken sonuçlar toplam GPU kalıp boyutuna da yansıdı. A770’te kullanılan ACM-G10 GPU 406 mm²’lik kalıpta 21,7 milyar transistöre, BMG-G21 ise 272 mm²’lik kalıpta 19,6 milyar transistöre sahip. Yani Battlemage GPU’lar çok daha yoğun, daha küçük alanda daha fazla transistör barındırabiliyor:

• Alchemist: 53,4 MT/mm²
• Battlemage: 72,1 MT/mm²

NVIDIA’nın RTX 4000 Ada Lovelace yongaları, özel TSMC 4N (4nm) sürecinde üretilirken 109-125 MT/mm²’lik genel transistör yoğunluğuna sahipti. TSMC N5 (5nm) sürecinde üretilen AMD’nin RDNA 3 GPU’ları ise GCD üzerinde 140-152 MT/mm²’lik yoğunluğa sahip. Bu da Intel’in hala transistör yoğunluğu ya da kalıp boyutu konusunda rakiplerine yetişemediği anlamına geliyor.

Ve son olarak Intel, B580 ve B570’te PCIe 4.0 x8 arayüzünü kullanacak. Kartların sınıfı göz önüne alındığında bant genişliği açısından bir sıkıntı yaratacağını düşünmüyoruz. AMD ve NVIDIA da alt seviye ürünlerinde x8 arayüzünü tercih etmekten kaçınmıyor.

Battlemage Mimarisi

Birçok teknik detaya değindik lakin mimarinin derinliklerine de inelim. Önceki nesil Arc Alchemist, entegre mimariyi önemli ölçüde daha yüksek güç ve performansa ölçeklendirmeye yönelik ilk gerçek girişimdi. Intel, ilk adımlar atıldığından dolayı hem donanım, hem de yazılım açısından sancılı günler geçirdi.

Battlemage, performans artışları ve verimlilik iyileştirmelerinin yanı sıra “geçmişten elde edilen tecrübelerle” birlikte geliyor. Şirketin grafik ekibi GPU çekirdek kullanımını artırmak, iş yüklerinin dağılımını iyileştirmek ve yazılım ek yükünü azaltmak için yola çıktı.

Intel, Execute Indirect için yerel destek ekleyerek belirli görevler için performansı önemli ölçüde artırdı. SIMD32’den SIMD16 ALU’lara (aritmetik mantık birimleri) yapılan değişiklikten daha önce bahsetmiştik. Render dilimi başına vertex ve mesh gölgeleme performansı Alchemist’e kıyasla üç kat daha yüksek. Ek olarak Z/stencil önbelleğinde, primitiflerin daha erken ayıklanma sürecinde ve doku örneklemesinde başka iyileştirmeler de var.

Işın izleme birimleri üzerinde bazı geliştirmeler yapıldı. Her birim artık üç çapraz işlem hattına, döngü başına 18 kutu kesişimi ve iki üçgen kesişimi hesaplama yeteneğine sahip. Referans olarak, Alchemist iki BVH çapraz işlem hattına sahipti ve döngü başına 12 kutu kesişimi ve bir üçgen kesişimi yapabiliyordu. Bu da her Battlemage RT biriminin ışın izleme performansının kutu kesişimlerinde %50 daha yüksek, ışın üçgen kesişimlerinde ise iki kat daha fazla olduğu anlamına geliyor. Ayrıca Battlemage’da Alchemist’teki BVH önbelleğinin iki katı büyüklüğünde 16 KB’lık özel bir BVH önbelleği bulunuyor.

Işın izlemeden bellek alt sistemine geçelim.Her Xe-Core, Alchemist’in 192 KB paylaşımlı L1/SLM’sinden %33 daha büyük olan paylaşımlı 256 KB L1/SLM önbelleğe sahip. L2 önbelleğinde de bir artış var, ancak ne kadar artış olduğu seçilen karşılaştırma noktasına göre değişiyor. Yeni BMG-G21 18 MB’a kadar L2 önbellek barındırıyor, önceki ACM-G10 ise 16 MB’a kadar L2 bellek taşıyordu.

Desteklenen formatlarının çoğu NT8, INT4, FP16 ve BF16 olarak ile Alchemist ile aynı. Battlemage için yeni olan formatlar ise yerel INT2 ve TF32 desteği. INT2 çok küçük tamsayılar için verimi iki katına çıkarabilirken, TF32 (tensor float 32), FP16 ve FP32’ye göre verim ve hassasiyet açısından daha iyi bir seçenek sunuyor.

Battlemage artık 3 yönlü talimat ortak paylaşımı destekliyor. Böylece her döngüde bağımsız olarak bir kayan nokta, bir tamsayı/genişletilmiş matematik işlemini ve bir XMX komutu yayınlayabilecek. Alchemist’in de komut ortak yayınlama desteği vardı ve aynı 3 yönlü ortak yayınlamaya sahip görünüyordu, ancak Battlemage’in bu alanda daha başarılı olduğu belirtildi.

BMG-G21 tasarımının tamamı, her biri dört Xe-çekirdeğe sahip beş render biriminden meydana geliyor. Sonuç olarak ortaya 160 vektör ve XMX motoru ile birlikte 20 ışın izleme birimi ve doku örnekleyici çıkıyor. Ayrıca her biri sekiz render çıkışını idare edebilen 10 piksellik arka uçlara sahip. Söylentilere göre Intel, render dilimlerinin sayısını ve bellek arayüzünü artıracak daha büyük bir BMG-G10 GPU üzerinde de çalışıyor. Yeni GPU ile Alchemist’e benzer şekilde sekiz render bölümü ve 32 Xe-Core’a ulaşan tasarımlar bekleniyor.

XeSS: Kare Üretimi ve Düşük Gecikme

Çekirdeklerin yanı sıra XeSS görüntü yükseltme teknolojisinden de bahsedildi. Intel’in şimdi XeSS’e kare oluşturma ve düşük gecikme süreleri için yeni teknolojiler dahil ediyor. Bu teknolojiler XeSS-FG (Kare Üretimi, Frame Generation), XeSS-LL (Düşük Gecikme, Low Latency) ve XeSS-SR (Süper Çözünürlük, Super Resolution) isimleriyle kullanıma sunulacak.

XeSS, bazı önemli farklılıklarla birlikte DLSS’ye benzer bir yol izlemeye devam ediyor. İlk olarak XeSS-SR, DP4a talimatları (temelde optimize edilmiş INT8 gölgelendiriciler) aracılığıyla Intel olmayan GPU’larda kullanılabilecek. Bununla birlikte, XeSS DP4a modunda XMX modundan farklı çalışıyor; XMX, Alchemist, Battlemage veya Lunar Lake (iGPU) gibi harici donanımlar gerektiriyor.

XeSS-FG kare üretimi, DLSS 3 ve FSR 3 kare oluşturma interpolasyonu ile aynı şekilde önceden işlenmiş iki kare arasında bir ara kare interpolasyonu yaparak çalışıyor. NVIDIA, kare üretimi için OFA (Optik Akış Hızlandırıcı) teknolojisine ve RTX 4000 serisi karta ihtiyaç duyuyordu. Mavi ekip ise gerekli tüm optik akış yeniden projeksiyonunu XMX çekirdekleri aracılığıyla hallediyor. Ayrıca hareket vektörü yeniden projeksiyonu XMX’de gerçekleşiyor ve ardından ‘optimum’ bir çıktı elde etmek için ikisini harmanlamak üzere başka bir yapay zeka ağı kullanılıyor.

Bu da XeSS-FG’nin tüm Arc GPU’larda çalışacağı, ancak XMX desteğinden yoksun olduğu için Meteor Lake’in iGPU’larda çalışmayacağı anlamına geliyor. Aynı zamanda XeSS-FG en azından şimdilik Arc olmayan GPU’larda çalışmayacak.Intel’in XeSS-SR ve DP4a modunda yaptığına benzer şekilde diğer GPU’larla çalışmasını sağlamanın bir yolunu bulması mümkün. Bir yol bulunsa da, performans endişeleri nedeniyle şirketin böyle bir adım atmaması normal karşılanabilir.

XeSS-LL, kare oluşturma enterpolasyonunun yarattığı ek gecikmeyi azaltmaya yardımcı olmak için geliştirildi. Kısacası, kullanıcı girdisi ile bu girdinin ekrana yansıtılması arasındaki gecikmeyi azaltmak için belirli işleri ek oyun mantığı hesaplamalarının önüne taşıyor. Prensipte NVIDIA Reflex ve AMD Anti-Lag teknolojilerine rakip gibi bir şey ama uygulanması farklı olabilir.

Intel, SR, FG ve LL teknolojilerini çalıştıran XeSS 2 ve standart XeSS-SR ile aynı gecikme süresini elde ettiklerini söylüyor. Reflex-DLSS 3 ve Anti-Lag 2-FSR 3 ikililerinde olduğu gibi XeSS ile özdeşleşen diğer teknolojiler olumlu katkılar sağlayacak.

Şirket F1 24 oyunundan bir örnek sunarken doğal görüntülemede temel gecikme 57 ms çıktı, XeSS-LL ile gecikme 32 ms’ye düştü. XeSS-SR yükseltme çözümü aktif olduğunda ise 28 ms’ye kadar geriledi. Artı olarak LL ile test yapıldığında sonuç 19 ms oldu.

XeSS SR + FG + LL, sadece SR ile aynı 28 ms gecikme süresi sağlayabiliyor. Daha da önemlisi, FPS 83’den 152 FPS’ye çıkıyor. Uzun lafın kısası, aynı gecikme süreleriyle çok daha yüksek kare hızı elde edebiliyoruz.

İlk olarak 2022’de piyasaya sürülen XeSS büyük ölçüde kabul gördü ve şu anda 1.x sürümünü destekleyen 150’den fazla oyun var. Ancak FSR 3 ve DLSS 3’te olduğu gibi, geliştiricilerin Frame Gen ve düşük gecikme desteği eklemek istiyorlarsa XeSS 2’ye geçmeleri gerekecek. Halihazırda XeSS’i destekleyen bazı oyunlar kısa süre içinde yeni sürüme yükseltilecek.

XeSS 1.x desteği olan bir oyunda GPU’yu değiştirerek XeSS 2’yi doğrudan kullanmak mümkün değil, çünkü XeSS 2 için oyunun desteklemeyeceği başka gereksinimler var.

Arc B580 Performansı

Peki ne kadar daha hızlı? Intel’in ölçümlerine göre B580, RTX 4060’tan ortalama %10 daha hızlı. RX 7600 kıyaslamaya dahil edilmedi lakin 4060 ile kıyaslanması daha iyi. %10 ne çok büyük ne de küçük bir fark. Ancak bazı oyunlarda gerçekten ciddi performans üstünlüğü var. B580, misal olarak Cyberpunk 2077’de %43 ve Resident Evil 4’te ise %32 daha performanslı.

B580’in bu gibi oyunlardaki parlaması sürpriz olmamalı. 8 GB VRAM’e sahip RTX 4060’ın aksine, B580 12 GB belelk ile geliyor. %50’lik bellek farkı, 1440p çözünürlükte en azından bazı oyunlarda farkını hissettirecektir. Resident Evil 4 en iyi örnek.

Intel yeni GPU’sunun hedef çözünürlüğünün bu olduğunu söylediği için testler 1440p’de yapıldı. Bir önceki nesil Arc A750 ile de kıyaslamalar mevcut. Şirket, 47 oyunluk kapsamlı bir test paketinde ortalama %24’lük bir performans artışı gösteriyor. Oyunların yirmisinde testte etkin olan XeSS desteği var. Bu teknoloji Intel’in olduğu için sonuçlar üzerinde büyük bir etkisi yok.

İşlemcinin önemli olduğu League of Legends ve DOTA 2’de hiçbir fark yok. XeSS aktif halde Fortnite testlerinde ise performans farkı %78’e kadar çıkabiliyor. Genel olarak bakacak olursak, 31 oyun %18-42 arasında bir iyileşme gösteriyor.

GeForce RTX 4060 ve Arc B580 karşılaştırması yine aynı 47 oyunluk test paketiyle yapıldı. %10’luk fark XeSS veya DLSS devrede değilken gözlemlendi ki bu adil bir karşılaştırma diyebiliriz. RTX 4060 karşılaştırmasında -%17’den +%43’e varan bir delta ile çok daha fazla değişkenlik var. Intel’in GPU’su altı oyunda küçük farklarla geride, 10 oyun ise %20’den fazla iyileşme gösteriyor.

Yapay Zeka Performansı

Intel, çeşitli metin oluşturma modelleri aracılığıyla saniye başına belirteçler açısından daha iyi LLM performansı elde ettiklerini vurguladı. Çip geliştiricisi, Arc B580’in modele bağlı olarak RTX 4060’a göre yaklaşık %40-50 daha yüksek yapay zeka performansı sunduğunu söylüyor.

Yazılım Bazlı Geliştirmeler

Yazılım cephesinde Intel, ekranlar, 3D grafik profilleri (oyun/uygulama başına) ve hız aşırtma için sürücülerine bazı yeni ayarlar ekleyecek. Oyun oynarken tipik hız aşırtma saatlerinin 2800 MHz civarında, yani resmi grafik saatinden yaklaşık 150 MHz daha yüksek olması bekleniyor.

Sadece saat ofsetininin 200 MHz artmasıyla stok hız yaklaşık 125 MHz arttı. Güç sınırı %120’ye yükseltildiğinde ~125 MHz’ye eşdeğer daha fazla güç sağlandı. Ek olarak aat ofseti ve güç limitinin yanı sıra voltajın da artırılması, ortalama GPU saatlerinin 3150 MHz aralığında olmasını sağladı. Elbette her hız aşırtma sürecinde olduğu gibi bu hızlar her durum için garanti edilmiyor.

Limited Edition Tasarımı

Önceki nesilde olduğu gibi, B Serisi için de Limited Edition ekran kartlar satışa çıkacak. Alchemist A750/A770 tasarımına kıyasla bazı bariz değişiklikler yapılmış. Özellikle arka fan hiçbir engel olmadan soğutucunun soğutma kanatçıklarından üflüyor. Benzer tasarımları son AMD ve NVIDIA kartlarda da gördük ve bu tasarım sıcaklıkları düşük tutarken gürültü seviyelerini de azaltıyor.

Teknoloji devi, Arc B580 için tasarım yapsa da B570 için Limited Edition modelini satışa çıkarmayacak. Tüm B570 modelleri özel soğutmalı olarak diğer üreticiler tarafından tasarlanacak. Acer, ASRock, Gunnir ve Sparkle gibi markalar Intel ile işbirliği yapmıştı. Şimdi Maxsun ve Onix de Arc kulübüne katılıyor.

Arc B580 ve Arc B570 Fiyatı

Performans kadar önemli olan bir diğer konu da fiyatlandırma. Arc B580, 249 dolarlık lansman fiyatıyla oyuncuların dikkatini üzerine çekecek gibi görünüyor. Fiyat etiketi Radeon RX 7600 ile neredeyse aynı, GeForce RTX 4060’dan daha uygun.

NVIDIA’nın daha uygun fiyatlı bir modeli yok. Karşılaştırma yapabilmek için daha eski RTX 3000 serisine geri dönmemiz gerekiyor ki bu model RTX 3060 olmalı. Arc B580, daha yeni ve performanslı bir kart.

Diğer yandan yeşil takımın RTX 5000 hazırlıkları yaptığını biliyoruz, ancak RTX 5050 gibi alt seviye bir modeli ilk etapta beklemiyoruz. Bu nedenle bekleyip beklememek size kalmış.

Çıkış Tarihi

Daha iddialı olan Arc B580 13 Aralık 2025, biraz daha uygun fiyatlı B570 ise 16 Ocak 2025 itibarıyla perakendecilerdeki yerini almaya başlayacak.

250 dolarlık bir ekran kartında 12 GB VRAM’e sahip olmak güzel. Arc B580’in performansı her şekilde RTX 3060’ın üzerinde. Ayrıca RTX 3060 12 GB’ın fiyatı 300 doların üzerinde. Daha pahalı olan RTX 4060/4060 Ti ile bir rekabet olabilir lakin bu kartlar çok daha pahalı.