Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları ile ilgili yeni düzenlemelerden öne çıkanlar

Bugün Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından hazırlanan “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Çalışma Usul ve Esasları ile Sermaye Yeterliliği Hakkında Tebliğ” Resmi Gazete’de yayınlandı. Aynı şekilde “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ” de Resmi Gazete’de yayınlandı. Gelin, Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları ile ilgili yeni düzenlemelere birlikte bakalım. 

Kripto varlık hizmet sağlayıcılara Kurul tarafından izin verilebilmesi için gereklilikler

Kripto varlık hizmet sağlayıcılara Kurul tarafından izin verilebilmesi için; anonim ortaklık şeklinde kurulmaları, paylarının tamamının nama yazılı olması ve paylarının nakit karşılığı çıkarılması gerekiyor. Bununla beraber, kuruluş sermayelerinin Kurulun kripto varlık hizmet sağlayıcıların sermaye yeterliliği ile ilgili düzenlemeleri uyarınca öngörülen asgari sermaye tutarının altında olmamak kaydıyla Kurulca belirlenecek tutardan az olmaması mühim.

Kripto varlık hizmet sağlayıcıların sermayesinin tamamının, nakit olarak ödenmiş olması ve özsermayesinin bu tutardan az olmaması gerektiğini de belirtelim. Ayrıca kurumların, esas sözleşmelerinin Kanun ve ilgili düzenlemelerde yer alan hükümlere uygun olması ve işletme konularının münhasıran Kurulca yetkilendirildikleri faaliyetlerin gerçekleştirilmesi olarak belirlenmiş olması gerekiyor. Son olarak Kripto varlık hizmet sağlayıcıları kurucularının Kanunda ve ilgili düzenlemelerde belirtilen şartlara haiz olması, ortaklık yapısının şeffaf ve açık olması gerektiğini de ekleyelim. 

Ticaret ünvanı gereklilikleri

Platformların ticaret ünvanlarında, sunacakları hizmetleri göstermesi amacıyla “Kripto varlık alım satım platformu” ibaresinin yer alması şartı aranacak. Kripto varlık saklama hizmeti sunacak kuruluşların ticaret ünvanlarında, sunacakları hizmetleri göstermesi amacıyla “Kripto varlık saklama kuruluşu” ibaresinin yer alması da şart olacak.

Kripto varlık hizmet sağlayıcıların işletme adı veya yetkili oldukları faaliyetlerle ilgili marka kullanmak istemeleri halinde buna yönelik olarak Kuruldan izin almaları zorunlu olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların yazılı ve görsel basın-yayın organlarında yer alacak her türlü ilan ve reklamlar ile tüm yazışmalarında, ticaret ünvanlarını kullanmaları şartı aranacak.

Ticaret ünvanı değişim şartları

Kripto varlık hizmet sağlayıcıların ticaret ünvanları, yönetim kontrolünün değişmesine yol açacak şekilde pay sahipliğinin değişmesi ve oy haklarının çoğunluğuna sahip ortağın ticaret ünvanının değişmesi hallerinde değiştirilebilecek. Ayrıca ticaret ünvanlarının yasal zorunlulukları yerine getirmek amacıyla değiştirilebileceğini de belirtelim. Öte yandan kripto varlık saklama hizmetinde bulunacak bankalar için bu hükümler uygulanmayacak.

Asgari sermaye şartı ve müşteri nakitlerinin bankalarda saklanması

Yayınlanan tebliğ kapsamında kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyet gösterebilmesi için asgari sermaye şartı getirildi. Kripto varlık platformları için kuruluş sermayesi en az 150 milyon TL olarak belirlenirken, Saklama kuruluşlarının sermayesinin en az 500 milyon TL olması gerekiyor. Tebliğde yer alan bilgilere göre; sakladığı tutar 1 milyar TL’nin üzerinde olan kuruluşlar, bunu aşan tutarın yüzde 1.5’i kadar özsermaye bulunduracak. Ayrıca özsermayesi 1.5 milyar lira olanlarda ilave özsermaye aranmayacak.

Platformlar tarafından müşteri nakitleri elden teslim alınamayacak ve müşteriye elden teslim edilemeyecek. Yeni düzenlemelere göre, kripto para borsaları müşteri nakitlerini doğrudan saklayamayacak. Tüm müşteri varlıkları, bankalarda açılan özel hesaplarda tutulacak ve bu hesaplar platformun kendi varlıklarından ayrı şekilde takip edilecek. 

Bu arada kripto varlık hizmet sağlayıcılarının müşterilere ait kripto varlıklara yönelik sigorta yaptırılabileceğini belirtelim. Kripto varlık hizmet sağlayıcının faaliyet alanına ve risk profiline uygun siber güvenlik sigortası yaptırılabilecek. Söz konusu sigortanın bilgi güvenliği veya siber güvenlik risklerinden kaynaklanabilecek olası siber saldırılar, veri ihlalleri ve iş sürekliliği kesintileri nedeniyle oluşabilecek mali zararları kısmen ya da tamamen kapsayacağını eklemekte fayda var. 

Likit rezerv, bağımsız denetim ve rezerv kanıtı 

Kripto varlık platformları, müşteri varlıklarının en az yüzde 3’ü kadar likit rezerv bulundurmak durumunda. Buna ek olarak platformların likit rezervlerindeki belirli bir varlığın cari değerinin portföy içerisindeki ağırlığı yüzde 20’yi geçemeyeceğini belirtmekte fayda var. Ayrıca Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, hem bilgi sistemleri bağımsız denetiminden geçmek zorunda hem de rezerv kanıt denetimi yaptırmakla yükümlü. 

Kaldıraçlı işlemlere yasak, yurt dışı platformlara kısıtlama geldi

Düzenleme kapsamında, kripto varlıkların kaldıraçlı olarak alınıp satılması yasaklandı. Yurt dışı merkezli kripto para borsaları, Türkiye’de izinsiz hizmet veremeyecek. 

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarına ilişkin yayınlanan iki tebliğ hakkında daha fazla detaya Sermaye Piyasası Kurulu’nun web sitesi üzerinden erişebilirsiniz.