Metal sanayinin gözü müzakerelerde – StoryBoxWeb

İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) tarafından hazırlanan “TR-METALENDEKS Türkiye Metal Sanayi İhracat Endeksi” nisan ayı sonuçları açıklandı. Küresel ekonomide ve ihracat pazarlarında ABD’nin açıkladığı tarife şoklarının yanında bununla birlikte gelen metal fiyatlarındaki ve dolardaki gerileme ile içerde faizlerin yükselmesi, ilk çeyreği yükselişle tamamlayan endeksin ikinci çeyreğe düşüşle başlamasına neden oldu. Miktar endeksi mart ayındaki 134,95 seviyesinden nisan ayında 125,3 puana düşerken, miktardaki düşüşe bağlı olarak değer endeksi de 168,94 puandan 160,5 puana indi.

ABD’nin koyduğu yeni tarifeler nedeniyle global pazarlarda büyük bir belirsizlik yaşanmasına ve Avrupa’daki durgunluğa karşın yılın ilk üç ayını yükselişle tamamlayan TR-METALENDEKS, nisan ayında ise yönünü aşağı çevirdi.

Küresel ekonomide ve ihracat pazarlarında nisan ayında ABD’nin açıkladığı tarife şokları ile küresel ekonomide resesyon ve ticarette daralma beklentileri ve endişeleri artarken, sonrasında gelen müzakere haberleri de önemli bir iyimserlik yaratmadı. Nisan ayında metal fiyatları talepteki zayıflama beklentisi ile önemli ölçüde düşerken, ABD doları da yine önemli ölçüde değer kaybetti ve finansal piyasalarda varlık fiyatları geriledi.

DEĞER VE MİKTAR DÜŞTÜ, BİRİM FİYATLAR ARTTI

Yurtiçinde ise mart ayında yaşanan finansal şokun ardından Merkez Bankası nisan ayında ilave sıkılaşma önlemleri almaya devam etti ve politika faizini yüzde 46’ya, gecelik borç verme faiz oranını ise yüzde 49’a çıkardı. Dövize olan talebin kontrol altına alınması ve TL’deki değer kaybının önlenmesini amaçlayan bu sıkışma diğer yandan TL faiz oranlarının yükselmesine neden oldu ve TL ticari kredi faiz oranları yıllık bileşik yüzde 60 seviyesini aştı. Tüm bu yurtdışı ve yurtiçi gelişmeler çerçevesinde TR-METALENDEKS nisanı miktar ve değer olarak düşüşle tamamladı.

Bu karışık ortamda mart ayında 134,95 puana çıkan miktar endeksi nisan ayında 125,3 puana düştü. Metal sanayi ihracat değer endeksi de, miktardaki düşüşe bağlı olarak 168,94 puandan 160,5 puana indi. Metal sanayi ihracat birim değer endeksi ise, dünya metal fiyatlarındaki düşüşe ve ihracat pazarlarında fiyatların düşürülmesi baskısının sürmesine karşın nisan ayını yükselişle tamamladı. Endeks mart ayında 125,19 puan iken Nisan ayında 128,08 puana çıktı. İhracat ortalama birim fiyatları da mart ayında 4,68 dolar/kg iken nisan ayında 4,79 dolar/kg olarak gerçekleşti.

İHRACAT PAZARLARINI TARİFE MÜZAKERELERİ ŞEKİLLENDİRECEK

İDDMİB tarafından yapılan değerlendirmeye göre, yılın ikinci çeyreğinde ana belirleyici ABD’nin uygulamaya koyduğu tarifeler ve ülkelerle yapılacak tarife müzakereleri olacak. ABD ile Çin arasındaki tarife savaşı ise belirsizliğini koruyor. Büyük merkez bankaları resesyon ve enflasyon riskleri arasında kalırken, metal fiyatlarında ikinci çeyrekte dalgalanmaların sürmesi bekleniyor. Türkiye’de ihracat endekslerinde kalıcı toparlanma için bir süre daha beklenmesi gerekiyor.

PMI VERİLERİ GERİLİYOR

Nisan ayında yaşanan ekonomik, ticari ve jeopolitik gelişmelerin ve beklentilerin oluşturduğu koşullar içinde küresel metal sanayinde faaliyetlerin durağanlaştığı görüldü. Küresel sanayi PMI verisi nisan ayında 50,3 puandan 49,8 puana indi ve daralma bölgesine geçti. Çin, ABD ve AB’de sanayi PMI verileri mart ayının altında gerçekleşti.

Küresel metal sanayi üretim PMI verisi 48,0 puandan 47,6 puana inerken, üretimde daralma devam etti. Alınan siparişler PMI verisi ise 48,9 puandan 46,1 puana düştü.

Yeni yılın ilk çeyrek döneminde toparlanma çabası içinde olan Avrupa metal sanayi PMI verileri de nisan ayında düşüşe geçti. Avrupa metal sanayi üretim PMI verisi 47,8’den 46,0 puana inerken, alınan siparişler PMI verisi ise 46,4 puan oldu. Avrupa’daki metal sanayi nisan verileri, daralmanın sürdüğüne işaret ediyor.

Türkiye’de de mart ayında sanayi üretiminde zayıf eğilim sürerken, İSO Sanayi PMI verisi nisan ayında değişmeyerek 47,3 puan ile daralma bölgesinde kaldı.

BEKLENTİ ENDEKSİ YURTDIŞI VE YURTİÇİ RİSKLERİ YANSITIYOR

Her ay yapılan beklenti anketi ile oluşturulan beklenti endeksi nisan ayı sonuçlarının yurtiçi ve yurtdışı riskleri yansıttığı görülüyor. İhracat pazarlarında ve talepte toparlanma işareti henüz görülmezken, yurtiçinde ise finansal şok ile alınan yeni sıkılaşma önemlerinin etkileri görülmeye başlandı.

Nisan ayı beklenti endeksinin genel sonuçlarına göre, pazarlarda durağanlık devam etmesine ve korumacılık önlemleri devreye girmesine rağmen alınan ihracat siparişleri çok sınırlı da olsa bir artış gösterdi. Nisan ayında alıcıların fiyat baskısı ve fiyat indirim talepleri devam etti, metal fiyatları önemli ölçüde geriledi. Bunlara bağlı olarak nisan ayında alınan siparişlerde ihracat birim fiyatları geriledi.

Sipariş alınan müşteri sayısındaki genel daralma eğiliminin yavaşlayarak sürdüğü dikkat çekerken, alınan ihracat siparişlerindeki kar marjları da artan küresel rekabetin baskısı altında kalmaya devam ediyor.

Yurtiçinden alınan siparişler, mart ayında yaşanan finansal şok ve uzun tatilin sınırlayıcı etkileri sonrası nisan ayında sınırlı ölçüde arttı. Üretimde de sınırlı ölçüde artış gözlenirken, alınan siparişlerdeki artışın üretimi desteklediği görüldü. Öte yandan Türk lirası cinsinden üretim maliyetlerinde artışlar nisan ayında da devam etti.

Nisan ayında yurtiçi ve ihracat siparişlerinin oluşturduğu ihtiyaca bağlı olarak ham madde ve girdi stokları da bir önceki aya göre çok sınırlı artış gösterdi.