
Öne çıkan özellikleriyle popüler yapay zeka modelleri
Her gün yeni bir yapay zeka modeliyle karşılaştığımızı söylemek mümkün. Bunun yanı sıra mevcut modellerle de yeni yükseltmeler yayınlayarak gündemde kalmayı başarıyor. Teknoloji devleri ve yapay zeka şirketlerinin bu hızı, modelleri takip etmeyi de güçleştiriyor. Gelin, popüler yapay zeka modellerinin öne çıkan özelliklerine birlikte bakalım.
OpenAI
GPT-4.5
OpenAI, yakın zamanda GPT 4.5 sürümünü kullanıcılarla buluşturdı. Bu yeni sürüm, şirketin diğer sürümlerine kıyasla daha derin bir dünya bilgisi ve duygusal zekaya sahip. Ancak model, akıl yürütebilme yetenekleri diğer modellerin ve rakiplerin gerisinde kalmış durumda.
Hatırlarsanız yakın zamanda şirket o3 modelinin kullanıcılara sunulması yerine şirket GPT-5 ile ilerlemeye karar vermişti. OpenAI CEO’su Sam Altman’ın belirttiğine göre; şirket bunun yerine önümüzdeki aylarda GPT-5 adında bir model yayınlayacak. Bu modelin o3 de dahil olmak üzere OpenAI’ın birçok teknolojisini ChatGPT ve API’ye entegre edeceğini belirtiyor. Bu yol haritası kapsamında OpenAI artık o3’ü tek başına bir model olarak piyasaya sürmeyi planlamıyor.
Bu sebeple o3 serisini tek başına bir model olarak çıkartmak yerine GPT 5 ile çok daha yüksek bir akıl seviyesi, sınırsız sohbet erişimi, akıl yürütme ve çoğu konuda detaylı raporlamalar sunan derin araştırma gibi özelliklerin birleşeceği model yapılandırılıyor.
o3-mini
OpenAI’ın o3-mini modeli, Düşük, Orta ve Yüksek olmak üzere üç farklı akıl yürütme modu sunmak için Adaptive Thinking Time API’sini kullanıyor. Böylece kullanıcılar, modelin bir sorun hakkında ne kadar süre düşüneceğini ayarlayabiliyor. o3-mini, uygun maliyetle OpenAI’ın mevcut o1 akıl yürütme modeliyle karşılaştırılabilir sonuçlar elde edebiliyor.
GPT-4o
ChatGPT’ye güç veren modeller arasında yer alan GPT-4o, şirketin muhakeme model serileri o1 ve o3’e kıyasla daha hızlı, daha güçlü ve daha ucuz olmasıyla öne çıkıyor. Bu arada Omni serisinden düşünce zinciri yani akıl yürütebilme yeteneklerine sahip olan modeller olarak bahsetmek mümkün. GPT-4o’nun ses, metin ve görüntüyü aynı anda işleyebilme özelliği, modeli girişimin gözdesi olarak konumlandırıyor. Basit işlemler için o1- mini daha uygun bir model olsa da; GPT-4o kadar derin analiz yapamadığını da belirtelim.
Operator
Tüm bunlara ek olarak şirket, 2026 yılında Operator adlı agent odaklı otonom bir yapay zeka aracını kullanıcıyla buluşturmayı hedefliyor. Operator, form doldurma, ürün siparişi verme ve bir restoranda rezervasyon yaptırma gibi günlük işleri yapabilecek bir araç olarak karşımıza çıkıyor. Bu talebin ardından Operator bir tarayıcı açıyor ve tıklayıp yazmaya başlıyor. Kullanıcılar, Operator arayüzünde sunulan alışveriş, teslimat, yemek ve seyahat dahil olmak üzere çeşitli görev kategorileri arasında seçim yapabiliyor. Her bir kategori farklı otomasyon türlerini mümkün kılıyor. OpenAI’ın şirketlerin kendi yapay zeka agent’larını oluşturması için yeni araçlar yayınladığını da ekleyelim.
Sora
Şirketin 2024 yılında yaptığı en büyük girişimlerden biri de şüphesiz metinden yüksek kaliteli videolar oluşturulmasını sağlayan Sora oldu. Metin istemlerine dayalı olarak videolar oluşturan bir video oluşturma modeli olan Sora, sadece bir komut yazarak tamamen orijinal videolar oluşturabilmenizi sağlıyor. Sora’nın yeni versiyonu olan Sora Turbo ise sunduğu özelliklerle dikkat çekiyor. sunduğu Sora’nın özellikleri arasında Remix, Re-cut, Storyboard, Döngü, Harmanlama ve Stil Ön Ayarları yer alıyor.
Deepseek
DeepSeek V3
Özellikle Asya pazarına odaklanan bir yapay zeka şirketi olan DeepSeek’in V3 modeli, matematiksel problem çözme, kodlama ve uzun metin analizi gibi alanlarda yüksek performans sergiliyor. Derin anlam çıkarımı, hız ve ölçeklenebilirlik konularında da güçlü olan uygulama, görüntü işleme ve metin analizine dayalı projelerde güçlü performansı gösteriyor.
DeepSeek R1
Rakipleri gibi akıl yürütme modeli üzerinde çalışan Deepseek, R1 ile piyasaya hızlı bir giriş yaptı. DeepSeek’in belirttiğine göre R1, belirli yapay zeka ölçütlerinde OpenAI’ın o1‘ı kadar iyi performans gösteriyor. Hatta AIME, MATH-500 ve SWE-bench Verified gibi bazı ölçütlerde de o1’ı geride bırakıyor.Modelin en büyük özelliklerinden düşük maliyetleri. Milyon token başına olan maliyetin rakiplerine göre çok düşük olması dikkat çekiyor. Özellikle Deepseek’in geliştiricilerin ilgi odağı haline geldiğini söyleyebiliriz.
Janus-Pro-7B
DeepSeek, görüntü üretimine odaklanan yapay zeka modeli Janus-Pro-7B ile hareket alanını genişletiyor. Şirketin açıklamasına göre, model metinden görsele dönüşüm alanında OpenAI’ın DALL-E 3 ve Stability AI’ın Stable Diffusion modellerini geride bırakarak dikkat çekici bir başarı elde etti.
Janus-Pro-7B, önceki Janus modeline kıyasla önemli iyileştirmelerle donatıldı. Model, 72 milyon yüksek kaliteli sentetik görüntüden oluşan büyük bir veri setiyle eğitildi. Bu veri seti, gerçek dünya görselleriyle dengeli bir şekilde harmanlanarak, modelin daha gerçekçi, detaylı ve yaratıcı görseller üretmesini sağlıyor. DeepSeek, modelin özellikle ince detaylar ve karmaşık görsel sahneler yaratma konusunda lider konumda olduğunu belirtiyor.
Anthropic
Claude 3.7 Sonnet ve Claude Code
Anthropic, geçtiğimiz günlerde ilk hibrit akıl yürütme modeli Claude 3.7 Sonnet ile ses getirdi. Piyasadaki diğer rakiplerinin aksine Anthropic, akıl yürütme modelini ayrı bir model olarak çıkarmak yerine ürünü tek bir model olarak piyasa sürüyor. Anthropic ürün araştırma lideri Dianne Penn’in aktardığına göre Claude 3.7 Sonnet, agent kodlama, finans ve hukuk alanında belirgin bir şekilde daha iyi performans gösteriyor.
Buna ek olarak şirket, Agent odaklı kodlama için komut satırı aracı Claude Code‘u da tanıttı. Şimdiye kadar Cursor gibi araçları destekleyen Anthropic, Claude Code’u kod arayabilen ve okuyabilen, dosyaları düzenleyebilen, testler yazıp çalıştırabilen, GitHub’a kod işleyip gönderebilen ve komut satırı araçlarını kullanabilen aktif bir yardımcı olarak tanımlıyor.
Claude 3.5 Sonnet ve Claude Artifacts
Anthropic tarafından Haziran 2024’de piyasaya sürülen Claude 3.5 Sonnet, akıl yürütme ve kodlama yetenekleriyle ön plana çıkıyor. Ayrıca Claude Artifacts özelliği sayesinde yazılan kod ve metin içeriği bu bölge bir çalışma alanına dönüşüyor. Böylece talep ettiğiniz eylemin gerçek zamanlı çıktısını görüntüleyebiliyor ve bu alan içinde gerekli düzenlemeleri yapabiliyorsunuz.
xAI
Grok 3
Elon Musk’ın liderliğinde çalışmalarını sürdüren xAI geçtiğimiz haftalarda güncel yapay zeka modeli olan Grok 3’ü piyasaya sürmüştü. Grok 3, bir önceki versiyonu olan Grok 2’ye göre 10 kat daha yüksek işlem gücüne sahip. Ayrıca düşünme ve değerlendirme kısımlarında araştırılan kaynakların linklerini, cevabı vermeden önce referans olarak iletiyor. Grok’u diğer yapay zeka modellerinden ayıran en büyük özelliği direkt olarak X (eski adıyla Twitter) platformuna entegre olup gerçek zamanlı veri analizi yapabilmesi. Grok ile gerçek zamanlı veri eğitimi sayesinde trendler ve haberler hakkında anlık bilgi sahibi olunmasını sağlıyor. Grok, mizahi ve samimi cevaplar vermesiyle de öne çıkıyor.
Grok 3 Reasoning ve Grok 3 mini Reasoning
Grok 3, Reasoning ve mini Reasoning olarak iki ayrı yapay zeka akıl yürütme modelini piyasaya sürdü. xAI’ın verilerine göre Grok 3 Reasoning, popüler kıyaslama metriklerinde o3-mini’nin en iyi versiyonu olan o3-mini-high’ı geride bırakıyor. Ayrıca X Perimium+ üyelerinin erişimine açılacak olan SuperGrok özelliğinde ek muhakkeme ve derin araştırma (deep search) sorguları yapılabiliyor. Reasoning ve mini Reasoning modelleri tarafından desteklenen DeepSearch özelliği bilgileri analiz etmek ve bir soruya yanıt olarak bir özet sunmak için interneti ve X’i tarıyor.
Gemini 2.5
Google, yapay zeka alanında önemli bir adım atarak en gelişmiş model Gemini 2.5’i tanıttı. Yeni model, “düşünerek yanıt verme” yeteneğiyle öne çıkıyor ve özellikle kodlama, matematik ve bilimsel analizlerde güçlü performans sergiliyor.
Gemini 2.5 Pro, akıl yürütme yeteneklerini temel alarak tasarlandı ve birçok benchmark testinde rakiplerini geride bıraktı. Model, Google AI Studio ve Gemini uygulamasında Gemini Advanced aboneleri için erişilebilir durumda. Yakında Vertex AI platformuna da entegre edilecek.
Yeni model, 1 milyon token’lık (yaklaşık 750 bin kelime) uzun bir bağlam penceresiyle geliyor ve bu da tek seferde “Yüzüklerin Efendisi” kitap serisinin tamamını işleyebileceği anlamına geliyor. Yakında bu sınır 2 milyon token’a çıkacak.
Gemini 2.0 Pro Experimental
Google, geçtiğimiz aylarda yapay zeka model ailesinin en gelişmiş versiyonu olan Gemini 2.0 Pro Experimental ile karşımıza çıktı. Daha çok karmaşık görevler için optimize edilmiş olan yeni sürüm, özellikle kodlama, matematik, akıl yürütme ve dünya bilgisi gibi alanlarda üstün performans sunmayı hedefliyor. Modelin bir önceki sürümü olan 1.5 Pro’dan iki kat daha hızlı performans gösterdiğini de ekleyelim.
Gemini Code Assist
Şirketin bir başka yapay zeka girişimi olan Gemini Code Assist, Google’ın geliştiricilere yönelik olan ücretsiz kodlama desteği sağlıyor. Gemini 2.0 modelinden güç alan yapay zeka destekli kodlama asistanı, kod yazma, hata ayıklama ve proje geliştirme süreçlerini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
Veo 2
Ayrıca Google Veo 2 adında OpenAI’ın Sora’sıyla rekabet edecek bir video oluşturma modeli geliştirdi. Metin ile referans görsel kullanarak videolar oluşturulabilen Veo 2, yeni modelinde fiziksel gerçeklik, gelişmiş kamera kontrolleri, netlik ve hareket özelliklerini geliştirmiş durumda.
Gemma 3
Ayrıca Google, hafif yapay zeka modelleri ailesi Gemma 3‘ü tanıttı. Model ailesi, Gemini 2.0 ile aynı teknolojiden üretildi. Google Gemma 3’ü tek bir GPU veya TPU üzerinde çalıştırabileceğiniz en yetenekli model olarak tanımlıyor. Gemma 3, çok daha büyük modellere rakip olabilecek performans sunuyor. Model ailesi, 1B, 4B, 12B ve 27B parametreli dört boyut ile karşımıza çıkıyor. Bu model ağırlıklarının telefonlardan dizüstü bilgisayarlara kadar farklı donanım yapılandırmaları için optimize edildiğini söyleyebiliriz 128 bin token’lık bağlam penceresine sahip olan model ailesi, 140 farklı dilde destek sunuyor. Bunun yanı sıra Gemma 3, görüntüleri, metinleri ve kısa videoları analiz etmek için çok modlu yetenekleriyle öne çıkıyor.
Güncellenen Gemini 2.0 Flash
Gemini 2.0 Flash modelinin, yeni deneysel görüntü oluşturma özellikleri kazandığını belirtelim. Kullanıcılar, doğrudan dil modeline görüntü yükleyebiliyor, görsel oluşturup düzenleyebiliyor. Google’ın belirttiğine göre; Flash 2.0, metin oluşturma konusunda da rakiplerine kıyasla üstün performans gösteriyor. Böylece model, reklamları, sosyal gönderileri ve diğer metin ağırlıklı tasarım türlerini üretebiliyor.
Mistral
Mistral Small 3
Fransa merkezli yapay zeka şirketi Mistral‘in Mistra Small 3 modeli, dil ve talimat takip performansı gerektiren üretken yapay zeka görevlerinin yüzde 80’ine hitap ediyor. Llama 3.3 70B veya Qwen 32B gibi daha büyük modellerle rekabet edebilecek yetenekte olan Mistral Small 3, GPT4o-mini’ye bir açık alternatif olarak konumlanıyor. Mistral Small 3, aynı donanım üzerinde 3 kattan daha hızlı olmasına rağmen Llama 3.3 70B ile aynı seviyede performans gösteriyor.
Pixtral Large
Metin ve görselleri işleyebilen bu multimodal model, 124 milyar parametrelik kapasitesiyle dikkat çekiyor. Model, rakipleri olan OpenAI’ın GPT-4o, Anthropic’in Claude 3.5 Sonnet ve Google’ın Gemini 1.5 Pro modellerini birçok alanda geride bırakıyor. Pixtral Large, özellikle doküman anlama, grafik yorumlama ve çok dilli optik karakter tanıma (OCR) konularında üstün performans sergiliyor. Model, aynı anda 30 yüksek çözünürlüklü görsel veya 300 sayfalık bir kitabı işleyebilecek bir bağlam penceresine sahip.
Mistral Large 24.11
Mistral Large 2, kod üretimi, matematik ve çok dilli destek konularında öne çıkıyor. 128 bin bağlam penceresiyle, kapsamlı veri girdilerinin işlenmesini sağlayarak çeşitli uygulamalarda kullanıcı deneyimini geliştiriyor. Model, Mistral Large 24.11 sürümüyle uzun bağlam anlayışında iyileştirmeler kazanırken, doküman analizi gibi alanlarda daha verimli hale geldi.
Mistral yakın zamanda iOS ve Android uygulamaları yayınlanan sohbet platformu Le Chat ile öne çıkıyor. İnternet üzerinde arama yapan Le Chat, kullanıcıların web sayfaları, grafikler ve PowerPoint sunumları gibi içerikleri metin ve sesli komutlarla düzenleyebileceği bir Canvas aracı sunuyor. Le Chat’in, artık fatura işleme ve gider raporlaması gibi otomatik iş akışlarını destekleyen “agentic AI” yetenekleri sunduğunu da ekleyelim.
Meta
Llama 4
Meta, yeni nesil yapay zeka modeli olan Llama 4 serisini tanıttı. Seride şu anda erişime açık olan Llama 4 Scout ve Llama 4 Maverick modellerinin yanı sıra, eğitimi devam eden Llama 4 Behemoth modeli de bulunuyor. Şirket, bu yeni modellerin Meta AI asistanını güçlendirdiğini ve 40 ülkede WhatsApp, Messenger, Instagram ve web üzerinde kullanıma sunulduğunu açıkladı.
Llama 4 modelleri, Meta’nın ilk kez mixture of experts (MoE) mimarisi kullandığı modeller olma özelliğini taşıyor. Bu mimari, görevleri daha küçük ve uzman alt modellere bölerek hem hesaplama verimliliği sağlıyor hem de yanıt üretiminde esneklik kazandırıyor.
Llama 3.3
Meta‘nın açık modellerinden yalnızca metinleri kapsayan Llama 3.3, Llama 3.1 70B’ye ve yalnızca metin uygulamaları için kullanıldığında Llama 3.2 90B’ye kıyasla gelişmiş performans gösteriyor. Hatta bazı uygulamalar için Llama 3.3 70B, Llama 3.1 405B’nin performansına yaklaşmasıyla dikkat çekiyor.
Llama 3.2
Llama 3.2, geliştiricilere AR uygulamaları, görsel arama motorları ve belge analiz araçları gibi daha gelişmiş yapay zeka uygulamaları oluşturma imkanı sunuyor. Meta, Llama 3.2’nin hem görüntüleri hem de metinleri anlamada Claude 3 Haiku ve GPT4o-mini gibi rakipleriyle rekabet ettiğini belirtiyor. Ayrıca şirketin ifadesine göre model, talimat takibi, özetleme ve araç kullanımı gibi alanlarda üstün performans gösteriyor. Llama 3.2, 128 bin token uzunluğunda bir bağlam sunuyor ve bu da yüzlerce sayfalık metni işleme yeteneği sağlıyor. Bu özellik, modelin daha karmaşık görevleri yerine getirebilmesine imkan tanıyor.
Alibaba
QVQ-32B
Alibaba‘nın Qwen ekibi QVQ-32B özelinde yayınladığı araştırma ile Takviyeli Öğrenmenin (RL) ölçeklenebilirliğine ve bunun büyük dil modellerinin zekasını geliştirme üzerindeki etkisine odaklanıyor. Agent’larla ilgili yetenekleri muhakeme modeline entegre eden ekip, modelin araçları kullanırken eleştirel düşünmesini ve muhakemesini çevresel geri bildirimlere göre uyarlamasını sağladıklarını belirtiyor. Qwen modelin, 671 milyar parametreye (37 milyar aktif) sahip DeepSeek-R1 ile karşılaştırılabilir performansa ulaştığını dile getiriyor.
QVQ-72B-Preview
Alibaba’nın Qwen ekibi tarafından geliştirilen bir açık kaynaklı, görsel-temelli akıl yürütme (visual reasoning) QVQ-72B-Preview modeli, özellikle görsel verileri analiz etme ve bu verilerle ilgili karmaşık sorulara yanıt verme yeteneğiyle öne çıkıyor.
Qwen2.5-Max
Alibaba Cloud tarafından Ocak 2025’te tanıtılan Qwen2.5-Max ise Qwen serisinin en gelişmiş modeli olarak karşımıza çıkıyor. Mixture-of-Experts (MoE) mimarisine dayanan bu model QVQ-72B-Preview gibi akıl yürütme odaklı değil. QVQ-72B eğitim ve görsel analiz için ideal; Qwen2.5-Max ise kodlama, sohbet ve geniş kapsamlı görevler için kullanılabilir.