Resmi Gazete’de Yayımlandı: Uçak Rötarlarında Tazminat Hakkı Geldi

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı tarafından yayımlanan Resmi Gazete’de yayımlanan detaylara göre; uçak rötarlarında tazminat hakkı geldi. 10 Aralık 2024 Tarihli ve 32748 Sayılı Resmi Gazete içerisinde yer alan ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan “Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik (SHY-YOLCU)’te Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” kapsamına göre, uçağı rötar yapan yolculara tazminat hakkı tanındı. İşte konu ile ilgili tüm detaylar.

Uçak Rötarlarında Tazminat Hakkı Geldi

10 Aralık 2024 Tarihli ve 32748 Sayılı Resmi Gazete, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı tarafından yayımlandı.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün “Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik (SHY-YOLCU)’te Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” kapsamına göre, uçak rötarlarında tazminat hakkı geldi.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün yönetmeliğine göre iç hat uçuşlarında yolculara 100 Avro, dış hat uçuşlarında ise uçuş mesafesine göre şu tutarlarda tazminat ödemesi yapılacaktır;

• 1500 kilometre veya daha kısa mesafeler: 250 Avro
• 1500-3500 kilometre arası mesafeler: 400 Avro
• 1500 kilometreden daha uzun mesafeler: 600 Avro

Söz konusu tazminatın Türk Lirası karşılığı ise ödeme gününde geçerli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınarak hesaplanacaktır Ek olarak ilgili yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlandığı an itibarıyla yürürlüğe girdi.

10 Aralık 2024 Tarihli ve 32748 Sayılı Resmi Gazete’de yer alan ifadeler ise şu şekildedir;

MADDE 1- 3/12/2011 tarihli ve 28131 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik (SHY-YOLCU)’in 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 441 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (7) numaralı alt bendine dayanılarak,”

MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) Uçuşların teknik ve operasyonel nedenlerle tehir edilmesi ve yolcunun planlanan son varış yerine 3 saat ve daha fazla sürede ulaştırılması halinde, uçuşu icra eden hava taşıma işletmesi derhal 8 inci ve 9 uncu maddelerde belirtilen yükümlülükleri yerine getirir.”

MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Bu maddeye atıfta bulunulması durumunda, yolculara iç hat uçuşlar için 100 Avro tazminat verilir. Dış hat uçuşlarında ise yolculara;

a) 1500 kilometre veya daha kısa tüm uçuşlar için 250 Avro,

b) 1500 ile 3500 kilometre arası uçuşlar için 400 Avro,

c) 3500 kilometreden daha uzun uçuşlar için 600 Avro, tutarında tazminat verilir. Tazminat alacaklarının Türk Lirası cinsinden karşılığı hesaplanırken tazminatın ödendiği güne ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınır.”

MADDE 4- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5- Bu Yönetmelik hükümlerini Sivil Havacılık Genel Müdürü yürütür.”

Pin

Hukukçulardan Önemli 7. Madde Açıklaması

Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği hakkında açıklama yapan Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sami Aksoy 7. madde ile ilgili olarak yaptğı açıklamasında;

“Daha önce tazminat yalnızca uçuş iptallerinde ve uçağa alınmama gibi durumlarda ödeniyordu. Fakat artık rötar durumunda da yolcunun tazminat talep etme hakkı olacak.

Bu hakkı belirten yönetmeliğin 7. maddesinde, planlanan son varış yerine 3 saat ve daha fazla sürede ulaştırılması halinde yolcunun tazminat hakkını ve bilet değişikliği, iadesi hakkını kullanabileceği belirtilmiş.

Tazminat hakkında bir sorun yok fakat yolcunun varış yerine vardıktan sonra elde ettiği bu hakla bilet değişikliği veya iptali yapması mümkün olmayacak. 7. maddedeki bu detay gözden geçirilmeli” ifadelerini kullandı.

Tazminat Miktarları Değişmedi

Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sami Aksoy tazminatta herhangi bir değişiklik yapılmadığı hakkında yaptığı açıklamasında ise;

“8. maddede yönetmelikteki tazminat miktarları, iç hat uçuşlarda 100 Euro, dış hatlarda ise; 0-bin500 km arası 250 Euro, bin 500-3 bin 500 km arası 400 Euro, 3 bin 500 km ve üzeri uçuşlarda ise 600 Euro olarak geçiyor.

Sadece, biletin satın alındığı andaki TCMB kuru yerine tazminatın ödendiği an TCMB döviz kurunun esas alınması prensibi getirildi. İç hatlar için tazminat miktarının yüksek olduğunu, Euro bazında tazminatta ısrar edilmemesi gerektiğini düşünüyorum.

Buna göre, havayolu şirketi kendi işletmesel kusur ve kararlarına binaen yolcunun 3 saati aşan bir zamanda varış havalimanına ulaşmasına sebebiyet verirse bu durumda yolcuya yukarıda bahsi geçen tazminatları doğrudan ödemek zorundadır.

Bu noktada yolcunun ne amaçla seyahat ettiği, zarar görüp görmediği, bir etkinliği, aktarmayı, töreni, programı kaçırıp kaçırmadığı önemsizdir.

Elbette maddi veya manevi zarar gören bir yolcu aşan zararını, yine de havayolu şirketinden taşıma hukukunun sınırları dahilinde talep edebilir” ifadelerini kullandı.

Yiyecek Konaklama Ve İletişim Hizmeti Dahil Edilmeli

Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sami Aksoy 9, madde ile ilgili yaptığı açıklamasında ise;

“Değişiklik öncesi hukuki durumda yönetmelikte tehir/rötar durumlarında tazminat hakkı yoktu ve fakat Avrupa Birliği Adalet Divanının kararları kapsamında uzun rötarlarda tazminat hakkı verilmesi tartışmaları yapılmaktaydı. En azından bu değişiklik ile tartışmalar bir nebze sona erdirilmiş oldu.

Farklı bir mesele olarak, hükmün uygulanabilmesi için “yolcunun planlanan son varış yerine 3 saat ve daha fazla sürede ulaştırılması” gerekir.

Değişiklik ile yolcuya hak olarak bahşedilen 9. maddedeki bilet değişikliği ve iadesi gibi imkanlar özellikle yolculuk öncesi bildirilen rötarlarla alakalıdır.

Yolcu vardığında bunların bir manası kalmaz. Bu noktada, acaba 9. madde yerine, hizmet (yiyecek, konaklama, iletişim) hakkına yollama yapılması gerekmez miydi sorusu akıllara gelmektedir.

Sonuçta yapılan değişikliğin nasıl uygulanacağı ilerleyen günlerde ortaya çıkacak belki de yönetmelik yeniden değiştirilecektir.” dedi.