Tersine Mentorluk Nedir? Nasıl Yapılır? Tersine Mentorluk Örnekleri

Son yıllarda, iş yaşamındaki geleneksel anlayış büyük oranda dönüşüm yaşadı. Güvenilir ve deneyimli birer danışman olan üst düzey yöneticiler, genç çalışanlarla giderek yaygınlaşan biçimde farklı ortaklıklar kurmaya başladı. Kurulan bu yeni ortaklıklar, alışılageldik mentorluk ilişkilerini değişime uğratarak tersine mentorluk gibi yenilikçi bir yaklaşımın ortaya çıkmasını sağladı. Peki, geleneksel çalışma sisteminin içinde değişim yaratan tersine mentorluk nedir, nasıl yapılır?

Tersine Mentorluk Nedir?

“Tersine mentorluk ne demek?” sorusuna, geleneksel mentorluğun aksine aşağıdan yukarıya bilgi ve deneyim paylaşımı yapılan mentorluk türü şeklinde yanıt verilebilir. Geleneksel mentorlukta deneyimli çalışanlar ve yöneticiler, gençlere deneyimlerini aktarır. Buna karşılık tersine mentorlukta bu ilişki tersine döner.

Genç çalışanlar; kendilerinden daha deneyimli olan kişilere, üst düzey yöneticilere mentorluk yaparak hâkim oldukları alanlarla alakalı bilgi paylaşımı yaparlar. Genç kuşaklar, genellikle sosyal medya ve dijital teknolojiler gibi alanlarda daha yenilikçidirler. Dolayısıyla bu tür bir mentorluk ilişkisi, her iki tarafın da birbirinden öğrenebileceği ve farklı perspektiflerden yararlanabileceği bir ortam yaratır. 

Tersine Mentorluk Programlarının Faydaları Nelerdir?

Tersine mentorluk programları, çeşitli avantajları beraberinde getirir. Genel olarak tersine mentorluk faydaları şu şekilde sıralanabilir:

• Tersine mentorluk programları, genç çalışanların dijital dünyadaki yenilikleri ve teknolojik trendleri deneyimli üst düzey yöneticilerle paylaşmasına yardımcı olur.
• Bu tür bir program, deneyimli çalışanların gençlerin bakış açılarını görmelerini, yeni fikirlere açık olmalarını sağlar.
• Herhangi bir sorun veya performans düşüklüğü yaşanan departmanlarda yenilikçi çözümler sağlamaya yardımcı olur. Deneyimli yöneticilerin ilgili birimdeki genç çalışanlardan mentorluk alması, sorunları çalışanların açısından ve doğrudan görmesine olanak sağlar. Bu da daha etkili çözümler için yöneticilere fırsat sunar.
• Tersine mentorluk programları, çalışanların kendi yeteneklerini ve deneyimlerini paylaştıkları ve birbirlerinden öğrendikleri bir platform sağlar.
• Genç ve deneyimli çalışanların birbirlerine mentorluk etmesi, kuşaklar arası anlayışı ve empatiyi teşvik eder.
• Tersine mentorluk, genç çalışanlara kendi liderlik ve iletişim yeteneklerini geliştirme fırsatı sunar. Böylece erken yaşta öz güven ve liderlik becerileri kazanabilirler.
• Bu türden çift yönlü bir öğrenme süreci, hem genç yetenekleri cezbetme hem deneyimli çalışanları kurum içerisinde tutma konusunda şirketi daha cazip hâle getirir.

Tersine Mentorluk Nasıl Yapılır?

Tersine mentorluk programları oluşturulurken şirketin hizmet verdiği sektör, çalışanlarının yaş grubu, özellikleri ve yetenekleri gibi pek çok farklı değişken ele alınmalıdır. Uygulanacak programın şirket stratejileriyle örtüşen bir yapıda olması gerekir. Çalışanların görüşme sıklıkları belirlendikten sonra bir takvim belirlenir.

Bir tersine mentorluk programının genel yapısı şu şekilde kurgulanabilir:

• İlk adım, programın hedeflerini belirlemektir. Bu hedefler, çalışanların teknolojik becerilerini geliştirmek, çalışan profilinde çeşitliliği teşvik etmek veya liderlik becerilerini geliştirmek olabilir.
• Genç ve deneyimli çalışanlar dikkatli bir şekilde eşleştirilmelidir. İyi bir eşleşme, her iki tarafın da birbirinden öğrenmeye açık olduğu ve birbirleriyle etkili bir şekilde iletişim kurabildiği bir ilişki sağlar.
• Mentorluk ilişkisini desteklemek ve programın hedeflerine ulaşmasını sağlamak için gereken zamanı ve kaynakları temin etmek, idarecilerin sorumluluğundadır. Şirket, verimli bir tersine mentorluk programı için çalışanlara gerekli kaynağı sağlamalıdır.
• Programın başarısını değerlendirmek için çalışanlardan düzenli geri bildirim alınmalıdır.

İş Hayatından Tersine Mentorluk Örnekleri

Gerek Türkiye’de gerekse dünyada tersine mentorluk programlarının kazanımlarından faydalanan birçok firma vardır. İş dünyasında bilinen tersine mentorluk örneklerinden bazıları şunlardır:

• Genellikle ilk tersine mentorluk uygulaması olarak 1999 yılında General Electric’in gerçekleştirdiği program örnek verilir. Şirketin CEO’su Jack Welch, 1999’da GE’nin interneti daha iyi anlamasına ve kullanmasına yardımcı olması için genç çalışanların daha deneyimli olan çalışanlara mentorluk etmesini talep eder. Bu program, Welch’in ve diğer çalışanların dijital dünyayı daha iyi anlamasına ve bu bilgiyi şirketin avantajına kullanmasına yardımcı olur.
• Procter & Gamble Bilgi Sistemleri Grubu, 1990’lı yıllarda reklam departmanında kadın çalışanların işten sıklıkla ayrılmasına çözüm bulmak için tersine mentorluk programından yararlanmıştır. Program dâhilinde genç kadınlardan oluşan bir ekip, üst düzey yöneticilerle çalışır. Program neticesinde şirket içindeki kadın yönetici sirkülasyonunun azalmasında ciddi bir başarı elde edilir.
• Tersine mentorluk programına bir diğer örnek ise Türkiye’den. Bankacılık sektöründe faaliyet gösteren Akbank, 2014 yılında başlattığı “Switch” isimli tersine mentorluk programı ile yönetici adaylarının mevcut yöneticilere yeni nesil bankacılık ve Y kuşağı müşteriler hakkında mentorluk etmesini sağlamıştır.

Her geçen gün örnekleri artan tersine mentorluk uygulamaları, modern iş dünyasında sürdürülebilir bir büyüme ve başarı için yüksek kazanım vadeden bir strateji olarak değerlendirilebilir.

LMS ile Etkin Tersine Mentorluk Programları Nasıl Oluşturulur?

LMS, şirketinizde etkili bir tersine mentorluk eğitimi geliştirmeniz için size pek çok araç sunar. LMS ile çalışanlarınız arasındaki iletişimi kolaylaştırabilir, aynı zamanda bilgi paylaşım ve öğrenme sürecini düzenleyebilirsiniz. LMS’nin analiz yetenekleri, programın etkinliğini izlemeyi ve gerekli ayarlamaları yapmayı mümkün kılar. Böylece hem katılımcılar hem de şirketiniz için en iyi sonuçları elde edebilirsiniz. Siz de çalışanlarınızın dijitalleşen dünyanın hızına uyum sağlayabilmesini istiyorsanız yapay zekâ destekli LMS’mizi inceleyebilir, ekibinizin eğitim süreçlerini LMS üzerinden takip edebilirsiniz.